aditza

azalatxúrtu. (d). du aditza. AZALATXURRÁTU. Sail bat azalatxurran egin.. Gabera orduko garo-sail guztia azalatxurtu giñuan.. Sin. zopizártu.
azalatxúrtu
1. azáldu. (a). da aditza. Agertu. Aparecer.. Sorgiña azaldu jakon bidian./ Azaldu zan zure alkondaria? . Sin. agertu.
azáldu
2. azáldu. (a). du aditza. Agertu. Mostrar, explicar. Situaziño beltza azaldu joskuan diretoriak.. Sin. agertu.
azáldu
azértau. (a). du aditza. Acertar.. Azertau giñuan edarki jai artziakin./ Lenengo tiruan azertau neban erbixa./ Ezetz kinielia azertau.. Ik. asmáu, igárri.
azértau
1. azi. (a). da aditza. Hazi, handi egin. Crecer.. Arbola ori ikaragarri azten da. . azkeixa dirudi, . (-). esapidea. (Antzuola.) "Parece clase de crecer mucho." (Izag Antz). ..
azi
2. azi. (b). du aditza. Criar.. Amandriak azi zeban ume ori./ Artua ta esniakin azittako umiak./ Umia eittia ta umia aztia ba ezebe ezalakuan. Mertz./ Txalak aztetik bizi da. . UMIA AZI, batik bat.. umia azi, batik bat. Umia azi, batik bat. ..
azi
ázka eiñ. (b). aditza. Rascarse.. Azka eidazu bixkarrian. .
ázka eiñ
ázpixak éiñ. (b). du aditza. Behien ohea egin.. Lelengo beixak jatxi ta gero azpixak eingoittut. .
ázpixak éiñ
ázpixak etára. (b). du aditza. Behien ohea garbitu.. Bi egunian azpixak etara barik dare. .
ázpixak etára
1. aztártu, aztértu. (b). du aditza. Escarbar (las gallinas).. Oilluak etxazpi guztia aztartu dabe. .
aztártu
2. aztártu, aztértu. (c). du aditza. Arakatu. Registrar.. Sasiarte ta errekazulo guztiak aztertu giñuzen, baiña ez giñuan topau ardixa. .
aztártu
3. aztártu. (c). du aditza. (Eibar.) Sacudir, vapulear.. Aztartik alper ori! Aztartu pelotia! ..
aztártu
aztorátu. (b). da-du aditza. Azorar(se), excitar(se), soliviantar(se).. Edurra ein dabelako ikastolako ume guztiak aztoratuta dabitz./ Oilluak len ziero aztoratu die; mirua ibiliko zan,-ero./ Zuen mutikuak inguruko danak aztoratzen dittu. .
aztorátu
bago eiñ. (d). aditza. (Eibar.) Diru-seinalea jarri. .
bago eiñ
baiñáu. (a). da-du aditza. Bañar(se).. Errekan baiñatzen naiz./ Umia baiñau biot. .
baiñáu
bairatu. (d). aditza. (Eibar.) Konbentzitu.. Nekez baten, bairatu genduan aittori. (Etxba Eib) .
bairatu
1. bajau. (a). da-du aditza. Jaitsi. Bajar(se).. Bajau zaitte arbolatik./ Artu sillia ta bajaizu armaixotik plater sakonak. . Sin. jatxi.
bajau
2. bajau. (c). da aditza. Desmejorar la salud.. Andria il jakonetik asko bajau da. . bajáuta egon, . (c). esapidea. Osasun aldetik okerrago egon. Estar desmejorado de salud.. Ezta makala izan baiña aspaldixan bajauta dago./ Eleuteriokin trink ein ddot kalian da oso bajauta ikusi dot.. Ik. kolóriak bajáuta..
bajau
bakándu. (c). du aditza. (Ubera.) Mehaztu.. Arbixa bakantzera goiaz solora.. Gutxi erabilia. . Sin. mieztu.
bakándu
bakétu. (b). da aditza. Apaciguarse, calmarse.. Baketu zien familixa arteko ikusi eziñok?.
bakétu
baldártu. (b). da aditza. Volverse torpe.. Sasoi baten lijer askua zan baiña oiñ majo baldartuta dago. .
baldártu
baldáu. (c). du aditza. Leher egin, mugitu ezinda geratu edo laga, nekeagatik edo jipoiagatik. Baldar.. Atzo baldauta aillegau nitzan etxera basotik./ Etxera joan giñanian, ai ama!, urrengo egunian baldauta. Zelako ostikarak eta zertzuk artu giñuzen guk. Eneee! Cel.. Baldauta LAGA edo EGON batik bat..
baldáu
balío izan. (a). aditza. BALIXO IZAN. Valer.. Ori tranpa da, eztau balio./ Titulua etara zeban da balio izan dotsa./ Neska orrek asko balio dau. .
balío izan
balíxau. (c). da-zaio aditza. Baliatu. Salmenta ona egin, askotan. Valerse. Hacer buena venta, a menudo.. Nik e, kalteik ein ddostanik e, eztot ikusi eta mesede ein ddostanik pe ezin neike esan, euskeriakin balixau naizela ni. Balixau naiz amentxe. Don./ Olañetakuak oso ondo balixatzen zien sagarrakin./ Aurten merke egon da ta etxaku bape balixau lekia.. Ikusten denez lehen bi adibideetako aditza NOR da: ZEREKIN baliatu. Azkena, ostera, NOR-NORI. Zaharrek azkena normal erabiltzen dute, baina gazteagoen artean NOR aditzaz entzun daiteke bakarrik. .
balíxau
2. balixo izan. (-). aditza. Ik. balío izan.
balixo izan

Subscribe to Bergarako euskara