Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

záti. (-). 1. zati, zatíxa. (a). izena. Pusketa.   Trozo, pedazo.. Emaoidazu ogi zati bat. .. 2. zatí bat, . (c). esapidea. En buena medida.. Diru kontuengatik asarretu zien zati bat./ Oso pozik zetorren, zati bat erandako botilla ardauaaittik. .. 3. zati baten, . (b). adberbioa. Denboraldi batean.   En una temporada.. Ezingo naiz zati baten zuekin mendira joan.. Baita zati bateko edo zati baterako, zati batera... Badaukau or zati bateko —edo zati baterako— lana./ Andik zati batera jakin zan lapurra. .. 4. zatíxa obe, . (c). graduatzailea. ZATIXA OBETO, GEIXAO. Askoz ere.   Mucho mas.. Menorca Mallorca baiño zatixa polittaua pentsatzen jat./ Joan dan urtian zatixa obeto pasau giñuan. ..
zazpízar, zazpizárra. (d). izen propioa. ZAZPI IZARRAK (OÑ.). Osa mayor, carro. Don. "Zazpi izarrak: nombre de una constelación. Se forma del Bostoillua y otras dos estrellas un poco más grandes." (Izag Oñ)..
1. ze. (-). Ik. zer.
2. ze. (-). Ik. zegaittik eze, eze.
zarráparra. (-). 1. zarráparra, zarráparria. (c). izena. ZIRRÍPARRA. Nahaste borrastea, zurrumurru nahasia... Garbiak ez diren gauza edo egoerez esana.   Dícese de situaciones confusas.. Santa Luziako ferixan zaldixa, astua, tratoria, ijittua ta zarraparria ugari./ Elizatik etxerakuan andrak auzo guztia astintzen dabe: alakok nobixuai laga ete dotsan, bestia . Azkenengo esaldi hau SASIXAN ZARRAPARRIA esanez bukatzen ere entzun dut. Zenbait saltserori "zarraparras" deitu izan zaio. I aiz i zarraparras... 2. zarraparra, . (-). . Ik. zarrámarra..
zégaittik. (-). ZÉAITTIK, ZÉGATIK. 1. zegaittik, . (a). Zergatik, galdetzailea.   Por qué?. Zegaittik preguntatzen dozu.. Azen.: zegáittik ere bai.. Ik. zetan, zetáko.. 2. zegaittik eze, . (c). juntagailua. ZEGAITTIK . Adineko jendeak eta ez hain adinekoak juntagailu kausal gisa erabilia.   Partícula que se usa en oraciones causales explicativas.. Etzaittez biar etorri, zegaittik eze biar illan azkena da ta jente asko egongo da./ Zeaittik eze Txirritak etara zittuan fueruen e, arek galdu zittueneko kantak eta. Hil./ Tio ete zan gero? Zeaittik eze Kaxinto-Guenetxe ezkontzeko arrebiakin plantau zan da. Hil. . ZEGAITTIK soilik ere bai.. Sin. eze..
1. zegaittik. (a). Zergatik, galdetzailea.   Por qué?. Zegaittik preguntatzen dozu.. Azen.: zegáittik ere bai.. Ik. zetáko, zetan.
2. zegaittik eze. (c). juntagailua. ZEGAITTIK . Adineko jendeak eta ez hain adinekoak juntagailu kausal gisa erabilia.   Partícula que se usa en oraciones causales explicativas.. Etzaittez biar etorri, zegaittik eze biar illan azkena da ta jente asko egongo da./ Zeaittik eze Txirritak etara zittuan fueruen e, arek galdu zittueneko kantak eta. Hil./ Tio ete zan gero? Zeaittik eze Kaxinto-Guenetxe ezkontzeko arrebiakin plantau zan da. Hil. . ZEGAITTIK soilik ere bai.. Sin. eze.
zein dda. (d). juntagailua. Konparazio juntagailuaren indargarria, oso adinekoek bakarrik darabiltena. Como si.... Diarra batetik bestera, segimena, zein dda sokian moduan, kilometruen moduan. Hil./ Otx ein basuai, zein da etxia balitz letz, da arek euparia ein dda kontestau daben moduan kontestau. Hil./ Zein dda... eztakit ze balitza bezelaxe. Klem..
zéiñ. (-). 1. zeiñ, . (a). izenordaina. Nor.   Quién.. Zeiñ etorri da?. Sin. nor. zein baiño zeiñ, . (c). esapidea. Cada cual más.. Bi neskakin zebillen, zein baiño zeiñ polittaua./ Zein baiño zeiñ astuauak die bi anaiak. . ZEI... 2. zeiñ, . (a). izenordaina. Cual, qué.. Zeiñ lekutan bizi za?. Galdera pluraletan ere bai: Zein nai dittuzu, gorrixak ala beltzak? Don. Testuinguru honetan zeintzuk ere bai. ..
zein baiño zeiñ. (c). esapidea. Cada cual más.. Bi neskakin zebillen, zein baiño zeiñ polittaua./ Zein baiño zeiñ astuauak die bi anaiak. . ZEI.
zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza.   Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia.. Sin. siku, ximur. Zekena, mekena, begixan txeldorra, . (-). esaera. "Begian bekatxoa (txeldorra) edo zerbait duenari esaten zaio." (Lar Antz).. zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza.   Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia.. Sin. siku, ximur. Zekena, mekena, begixan txeldorra, . (-). esaera. "Begian bekatxoa (txeldorra) edo zerbait duenari esaten zaio." (Lar Antz).. zéken, zekéna. (d). adjektiboa. Zikoitza.   Tacaño, -a.. Zaharrek bakarrik erabilia......
zekor, zekorra. (-). izena. (Leintz.) Idiskoa.. Sin. íxko.
zéla. (a). adberbioa. Nola.   Cómo.. Ik. nola. zela leiken, . (c). esapidea. Harridurazko esapidea.. Zela leiken ain txorimalua izatia!..
zazpíortz, zazpíortza. (d). izena. Apero de labranza de siete púas.. Ik. bóstortz.
2. zázpiki, zázpikixa. (c). adjektiboa. Pertsona geldigor eta ipurterreengatik esana.   Dícese de las personas cascarrabias y de poco asiento.. Ez jarritta, ez zutik, ez kalian, ez tabernan, ezin leike patxaraz ibilli zazpiki orrekin.. Ik. kakapirri, ipúrterre, erretxin.
1. zázpiki, zázpikixa. (c). izena. Sietemesino.. Anairik gaztena zazpikixa da.. Zortzi hilabetekin etorri ezkero, dénboraik barekúa. Don. .
1. zati, zatíxa. (a). izena. Pusketa.   Trozo, pedazo.. Emaoidazu ogi zati bat. .
2. zatí bat. (c). esapidea. En buena medida.. Diru kontuengatik asarretu zien zati bat./ Oso pozik zetorren, zati bat erandako botilla ardauaaittik. .
4. zatíxa obe. (c). graduatzailea. ZATIXA OBETO, GEIXAO. Askoz ere.   Mucho mas.. Menorca Mallorca baiño zatixa polittaua pentsatzen jat./ Joan dan urtian zatixa obeto pasau giñuan. .
zatíttu. (a). da-du aditza. Hacer(se) pedazos.. Patatak zurittu ta zatittu. .
záunka, zaunkía. (a). izena. Ladrido.. Txakur zaunkia izan da gau guztian. . zaunka-berba eiñ, . (c). esapidea. Zakar berba egin, txakurren modura.. Neri ezidazu zaunka-berbaik eiñ, belarrondoko bat artu nai ezpozu. .. záunka eiñ, . (a). du aditza. Ladrar.. Gure txakurrak erozeiñi eitten dotsa zaunka.. Sin. jaunke.. záunka, . (a). adberbioa. JAUNKE (ARAM.), ZAUNKAZ, ZAUNKAKA. Zaunka egiten.   Ladrando.. Txakurra zaunka dago./ Zaunkaz pasau dau gau guztia. ..
záunka. (a). adberbioa. JAUNKE (ARAM.), ZAUNKAZ, ZAUNKAKA. Zaunka egiten.   Ladrando.. Txakurra zaunka dago./ Zaunkaz pasau dau gau guztia. .
zaunka-berba eiñ. (c). esapidea. Zakar berba egin, txakurren modura.. Neri ezidazu zaunka-berbaik eiñ, belarrondoko bat artu nai ezpozu. .