2. ezebez , ezebéza . (c).
Laburpena
2. ezebez, ezebéza. (c). izena. La nada.. Gutxi dala diñok? Ezebeza dok obia.... Testuinguru honetan «bapeza» esaten da gehiago. Osintxuko Mertzedesek EZERREZA dio. Emakumia, orduan e, geizki bizi izen zan emakumia, geizki, oso geizki be. Ezerreza. Mugatu singularrian ia bakarrik.. Ik. bapez, ez. ezebezéra etórri, . (c). esapidea. Reducirse a la nada, mermar mucho.. Perretxikuak zartaiñera botatakuan ezebezera etortzen die./ Sasoi baten aberatsak izan zien, baiña oiñ ezebezera etorritta dare. ..
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Hurrenkera
2
Oharrak
Ik.<b> bapeza, eza. </b>
Forma mugatua
ezebéza
. bázkai legía eiñ . (c).
Laburpena
bázkai legía eiñ. (c). esapidea. Bazkari arina egin.   Comer ligeramente.. Ez giñuan gauza aundirik jango, baiña bazkai legia ein giñuan beintzet. . Bazkai pasaria ez da nahi eta nahi ez bazkari arina, eta bazkai legia, berriz, bai. Biak esanahi berdintsua dute baina bada diferentziatxo hori..
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
. árran , arrána . (c).
Laburpena
árran, arrána. (c). izena. Ardi-ezkila, intxarria baino handiagoa eta dunba baino txikiagoa.   Cencerro de oveja.. Ardixen arran-otsa entzuten da. Enrike. Enrike artzainak dio lehen intxarri bakarrik erabili ohi zela, baina arran esaten ikasi dutela. Baita arranbittarte eta arrantxiki ere. Geuk pe oiñ bixetara esaten dotseu. Len intxarrixak esaten gontsana oiñ e arranak, arranbittartiak pe esaten dotseu e orrei erdikuoi, arranbittartiak, arrantxikixak.... Ik. dúnba, íntxarri. arrana euki, . (-). esapidea. (Oñati.) Ahots indartsua eta desatsegina izan.. Orrek dauka arrana!.. arranak jotia, . (-). esapidea. (Leintz.) Antzinako ohitura: ezkonberriak ohera erretiratzen zirenean, «lagunek» etxe aurrean ematen zuten kontzertua, arranak, lapikoak eta abar astinduz.. Ik. zenzerráda..
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Forma mugatua
arrána
Argazkiak
arranak
3. akabau , akabaua . (c).
Laburpena
3. akabau, akabaua. (c). izena. Acabado, pulido.. Oso akabau eskasa emun jotsek etxiai. (SB Eibetno)..
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Hurrenkera
3
Forma mugatua
akabaua
. akáau . (a).
Laburpena
akáau. (a). da-du aditza. Animalia bat berez hil edo norbaitek hil.   Morirse o matar un animal. Ixilik ezpaago jota akaau eingo aut. . Iru eguneko txala akau jakue./ Atxurrakin buruan jota akau juan txakurra. Ixilik ezpaago jota akaau eingo aut. . Pertsonez ere esaten da lagunarteko hizkeran. Ixilik ezpaago jota akaau eingo aut.. akáauta, . (-). . 1. akaauta, . (a). adberbioa. Hilda (abere bat).. Txakur bat akaauta zeuan kamiñuan... 2. akaauta, . (a). adberbioa. Oso nekatuta, lehertuta.   Cansado, derrengado. . Mendixan izan nitzuan atzo, ta gaur jota akaauta najaok....
Ezaguera
Oso ezaguna
. aittájaun , aittájauna . (a).
Laburpena
aittájaun, aittájauna. (a). izena. AITTÁJUN. Abuelo.. Aittajauna ikustera goiaz basarrira.. Aspalditxoan aitt(a)itta eta amama sartu dira, aittajauna eta amandriaren ordez, familia askotan. Zenbaitek jatorragoak direla pentsatu du nonbait. Aittaita aitaren aita, eta amama amaren ama delako edo. Esan beharrik ez, jatorrizko aittajauna eta amandria mantendu beharko liratekeela, gure ustez, aittaitta eta amama berrien partez.. aittájauna-amándria, aittájauna-amándriak. (c). izena. Abuelos.. Artizko aittajauna-amandriak pe izan die mezetan...
Ezaguera
Oso ezaguna
Forma mugatua
aittájauna
. áfrontu , áfrontua . (d).
Laburpena
áfrontu, áfrontua. (d). izena. Norde-haizearekin egiten duen euri zakarra.   Lluvia fuerte con viento del Noroeste.. Atzo illuntzian azelako afrontua izan zan./ Afrontuak joten daben aldian, paretan, umedade mantxak agertzen die. Bentanaik ez eittia obe afrontu aldian.. Baita euriak eta nordeak jotzen duen aldea. Bentanaik ez eittia obe afrontu aldian..
Ezaguera
Ia galdua
Forma mugatua
áfrontua
Subscribe to Bergarako euskara