Bergara aldeko hiztegia
jósteko mákina, jósteko mákinia.
(b).
Izena.
josteko makiña.
Máquina de coser.
“Alfa eta Sigma josteko makinak.”
josteko makiña.
Máquina de coser.
“Alfa eta Sigma josteko makinak.”
jostórratz, jostórratza.
(b).
Izena.
jostárratza.
Aguja de coser.
“Jostorratza sartu jat bietz puntan.”
JOST.
Esaerak:
Eztau belakuan lurrian dagon jostarraza billauko.
Esaera.
"Pertsona tentearengatik edo harroarengatik esaten da." (Lar Antz).
jostárratza.
Aguja de coser.
“Jostorratza sartu jat bietz puntan.”
JOST.
Esaerak:
Eztau belakuan lurrian dagon jostarraza billauko.
Esaera.
"Pertsona tentearengatik edo harroarengatik esaten da." (Lar Antz).
jóstun, jostúna.
(b).
Izena.
joskiñ (Lein.).
Costurera.
“Jostunagana joan, da ekarri soiñekua.”
Gizona denean, sastre..
joskiñ (Lein.).
Costurera.
“Jostunagana joan, da ekarri soiñekua.”
Gizona denean, sastre..
jo-ta-pasa.
Esapidea.
"Trabajo de batalla. · Kontu edo ardura gitxikin egindako biharra.
“Honek bihar merkiok jo-ta-pasa egin bihar dittuk." (SB Eibetno).”
"Trabajo de batalla. · Kontu edo ardura gitxikin egindako biharra.
“Honek bihar merkiok jo-ta-pasa egin bihar dittuk." (SB Eibetno).”
joteille, joteillia.
(c).
Jotzailea, jotzen duena.
“Joteille onak izete zien San Martzialgo erromeixan. ”
Musika, zartadak....
ohar bat
Jotzailea, jotzen duena.
“Joteille onak izete zien San Martzialgo erromeixan. ”
Musika, zartadak....
ohar bat
jotekalari, jotekalarixa.
(d).
jotealari (Oñ.).
"Jotzeko joera duena.
“Jotekalarixa zan gure adari aura." (Lar Antz). "El acorneador." (Izag Oñ).”
ohar bat
jotealari (Oñ.).
"Jotzeko joera duena.
“Jotekalarixa zan gure adari aura." (Lar Antz). "El acorneador." (Izag Oñ).”
ohar bat
juan.
Juaníko Txístu.
(c).
Abade ehiztaria, mitologiako pertsonaia. · Cura cazador, personaje de la mitología popular que se condenó por salir en persecución de una liebre en plena consagración, y corre sin descanso tras ella. En los días de viento se pueden oir sus silbidos a los perros. Euskal Herriko beste parte batzuetan MATEO TXISTU deitzen da.
Juanito Txistularixa (Eib.), Periko eta bere txakurrak. (Eib.), Martin Abade (Lein.).
Abade ehiztaria, mitologiako pertsonaia. · Cura cazador, personaje de la mitología popular que se condenó por salir en persecución de una liebre en plena consagración, y corre sin descanso tras ella. En los días de viento se pueden oir sus silbidos a los perros. Euskal Herriko beste parte batzuetan MATEO TXISTU deitzen da.
Juanito Txistularixa (Eib.), Periko eta bere txakurrak. (Eib.), Martin Abade (Lein.).
júdas lóra, júdas loría.
(d).
Izena.
botanika.
Lunaria annua.
Flor de plata.
“Lunaria annua. Flor de plata. Landatuta hazten den lora hau apaingarri polita da. Sikatuta gero, loreei gaineko azala kendu eta txanpon itxurako lore zurixkak gelditzen zaizkie. Beharbada txanpon itxura horregatik datorkio izena.”
Sin. pezetak..
ohar bat
botanika.
Lunaria annua.
Flor de plata.
“Lunaria annua. Flor de plata. Landatuta hazten den lora hau apaingarri polita da. Sikatuta gero, loreei gaineko azala kendu eta txanpon itxurako lore zurixkak gelditzen zaizkie. Beharbada txanpon itxura horregatik datorkio izena.”
Sin. pezetak..
ohar bat
juegóorros, juegóorrosa(k).
Izena.
Rodamentuak. · Euskerización de "juego de bolos"; llamábase así antes a los rodamientos, a las bolitas de acero.
“Pedalai juegoorrosak galdu jakozek.”
Gaur egun rodamentuak entzuten da.
.
Rodamentuak. · Euskerización de "juego de bolos"; llamábase así antes a los rodamientos, a las bolitas de acero.
“Pedalai juegoorrosak galdu jakozek.”
Gaur egun rodamentuak entzuten da.
.
júera, júeria.
(d).
Izena.
junera, fuera.
Harunzko bidaia, "joan-era"; etorrera-ren alderantzizkoa. · Viaje de ida.
“Aruzkuan ezkiñuan eiñ juera edarra./ Eta ze moduzko jueria ein ziñuen ba?”
etórrera.
junera, fuera.
Harunzko bidaia, "joan-era"; etorrera-ren alderantzizkoa. · Viaje de ida.
“Aruzkuan ezkiñuan eiñ juera edarra./ Eta ze moduzko jueria ein ziñuen ba?”
etórrera.
juérga, juérgia.
(a).
Izena.
Juerga.
ohar bat
Esamoldeak:
juérgia gastáu.
(d).
Esapidea.
Correr juerga.
“Gero erremeixia, oi dan moduan, erremeixia, dana dantzia ta... juergia gastau bai, e. Lengo gaztia ba umore aundikua zan. Hil.”
Juerga.
ohar bat
Esamoldeak:
juérgia gastáu.
(d).
Esapidea.
Correr juerga.
“Gero erremeixia, oi dan moduan, erremeixia, dana dantzia ta... juergia gastau bai, e. Lengo gaztia ba umore aundikua zan. Hil.”
juéz, juéza.
(a).
Izena.
Juez.
Esamoldeak:
juezéra jo.
(c).
Recurrir al juez.
“Urtiak demandan ibilitta gero juezera jo zeben. ”
Juez.
Esamoldeak:
juezéra jo.
(c).
Recurrir al juez.
“Urtiak demandan ibilitta gero juezera jo zeben. ”
juízio.
1.juízio, juíziua.
(b).
Izena.
Zentzuna. · Juicio, sentido común.
“Eztakitt noiz etorri bia jatzun juiziua./ Emuten dau edadiakin juiziuan sartu dala./ Ziero juiziua galdu zeban umia il jakonian.”
zéntzun.
2.juízio, juíziua.
(a).
Izena.
Epaiketa. · Juicio.
1.juízio, juíziua.
(b).
Izena.
Zentzuna. · Juicio, sentido común.
“Eztakitt noiz etorri bia jatzun juiziua./ Emuten dau edadiakin juiziuan sartu dala./ Ziero juiziua galdu zeban umia il jakonian.”
zéntzun.
2.juízio, juíziua.
(a).
Izena.
Epaiketa. · Juicio.
jun.
júnta.
1.júnta, júntia.
(a).
Izena.
Batzarra. · Reunión.
“Gaur juntia dago beratzittan.”
Esamoldeak:
juntako egon.
(c).
Zuzendaritzako kide izan.
“Bergako presidente nitzela juntako ninguen Donostien eta ba irurogetamaseixan neu nonbrau nindduen Gipuzkuako presidente. (AA ArrasEus, 230. o.).”
2.júnta, júntia.
(c).
Izena.
Etxeko egituraren elementu ezberdinak (posteak eta frontalak, adibidez) bat egiten duten lekua.
“Zeattik amen eingok juntia, or erdixan. Sebas.”
Batzuetan, zuhaitzaren adarrak irteten diren tokiari ere horrela esaten zaie..
lázo.
1.júnta, júntia.
(a).
Izena.
Batzarra. · Reunión.
“Gaur juntia dago beratzittan.”
Esamoldeak:
juntako egon.
(c).
Zuzendaritzako kide izan.
“Bergako presidente nitzela juntako ninguen Donostien eta ba irurogetamaseixan neu nonbrau nindduen Gipuzkuako presidente. (AA ArrasEus, 230. o.).”
2.júnta, júntia.
(c).
Izena.
Etxeko egituraren elementu ezberdinak (posteak eta frontalak, adibidez) bat egiten duten lekua.
“Zeattik amen eingok juntia, or erdixan. Sebas.”
Batzuetan, zuhaitzaren adarrak irteten diren tokiari ere horrela esaten zaie..
lázo.
