Hiztegia: bilaketaren emaitza
Errore mezua
Notice: Undefined index: berba in Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza() (line 162 of modules/custom/hiztegia/src/Controller/HiztegiaController.php).
Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza(Object)
call_user_func_array(Array, Array) (Line: 123)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 564)
Drupal\Core\Render\Renderer->executeInRenderContext(Object, Object) (Line: 124)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->wrapControllerExecutionInRenderContext(Array, Array) (Line: 97)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 158)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handleRaw(Object, 1) (Line: 80)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 58)
Drupal\Core\StackMiddleware\Session->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\KernelPreHandle->handle(Object, 1, 1) (Line: 191)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->fetch(Object, 1, 1) (Line: 128)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->lookup(Object, 1, 1) (Line: 82)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\ReverseProxyMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 51)
Drupal\Core\StackMiddleware\NegotiationMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 23)
Stack\StackedHttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 708)
Drupal\Core\DrupalKernel->handle(Object) (Line: 19)
Notice: Trying to access array offset on value of type null in Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza() (line 162 of modules/custom/hiztegia/src/Controller/HiztegiaController.php).
Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza(Object)
call_user_func_array(Array, Array) (Line: 123)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 564)
Drupal\Core\Render\Renderer->executeInRenderContext(Object, Object) (Line: 124)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->wrapControllerExecutionInRenderContext(Array, Array) (Line: 97)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 158)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handleRaw(Object, 1) (Line: 80)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 58)
Drupal\Core\StackMiddleware\Session->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\KernelPreHandle->handle(Object, 1, 1) (Line: 191)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->fetch(Object, 1, 1) (Line: 128)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->lookup(Object, 1, 1) (Line: 82)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\ReverseProxyMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 51)
Drupal\Core\StackMiddleware\NegotiationMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 23)
Stack\StackedHttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 708)
Drupal\Core\DrupalKernel->handle(Object) (Line: 19)
Notice: Trying to access array offset on value of type null in Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza() (line 169 of modules/custom/hiztegia/src/Controller/HiztegiaController.php).
Drupal\hiztegia\Controller\HiztegiaController->berbaEmaitza(Object)
call_user_func_array(Array, Array) (Line: 123)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 564)
Drupal\Core\Render\Renderer->executeInRenderContext(Object, Object) (Line: 124)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->wrapControllerExecutionInRenderContext(Array, Array) (Line: 97)
Drupal\Core\EventSubscriber\EarlyRenderingControllerWrapperSubscriber->Drupal\Core\EventSubscriber\{closure}() (Line: 158)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handleRaw(Object, 1) (Line: 80)
Symfony\Component\HttpKernel\HttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 58)
Drupal\Core\StackMiddleware\Session->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\KernelPreHandle->handle(Object, 1, 1) (Line: 191)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->fetch(Object, 1, 1) (Line: 128)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->lookup(Object, 1, 1) (Line: 82)
Drupal\page_cache\StackMiddleware\PageCache->handle(Object, 1, 1) (Line: 48)
Drupal\Core\StackMiddleware\ReverseProxyMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 51)
Drupal\Core\StackMiddleware\NegotiationMiddleware->handle(Object, 1, 1) (Line: 23)
Stack\StackedHttpKernel->handle(Object, 1, 1) (Line: 708)
Drupal\Core\DrupalKernel->handle(Object) (Line: 19)
Bilaketa azkarra Bilaketa aurreratua
erátxi.
1.eratxi.
(d).
du
Aditza.
Ordeñar.
“Aittak beixak erasten diardu.”
Jatxi da arruntena..
jarétxi, jatxi, batu.
2.eratxi.
esnia eratxi.
Esnea jetzi behiak errapera. · Abajar la vaca la leche
“Beixak, jasteillia ezezauna dalako ero, batzutan esnia jaso eitten dau ta ezin izaten da ezer eiñ aiketa berriz eratxi arte.”
esnia jaso.
3.eratxi.
(c).
du
Aditza.
Derribar.
1.eratxi.
(d).
du
Aditza.
Ordeñar.
“Aittak beixak erasten diardu.”
Jatxi da arruntena..
jarétxi, jatxi, batu.
2.eratxi.
esnia eratxi.
Esnea jetzi behiak errapera. · Abajar la vaca la leche
“Beixak, jasteillia ezezauna dalako ero, batzutan esnia jaso eitten dau ta ezin izaten da ezer eiñ aiketa berriz eratxi arte.”
esnia jaso.
3.eratxi.
(c).
du
Aditza.
Derribar.
eráutsi.
1.erautsi.
(d).
du
Aditza.
Artzaiak bildotsari ardiaren erroa harrarazi indarrean.
“Billotxai kurioso-kurioso errua e..., lan asko emuten dabe, pazientzia aundixa bia da. Bai, erautsi ein bia da, ardixai batek eutsi tta beste batek errepian ipiñi tta, puxkat gogortu arte. Luis.”
Etim.: -ra (faktitiboa)+eutsi.
.
2.erautsi.
(d).
Aditza.
Leintz.
Jardun.
“Ta atara dutze eta badarautsie Santaarrok jaten, da larri (AA ArrasEus. 232. o.) / Zer jarautsek orreik? Zertan jiharduek, alegia.”
Erautsi infinitiboa ez da erabiltzen.
.
1.erautsi.
(d).
du
Aditza.
Artzaiak bildotsari ardiaren erroa harrarazi indarrean.
“Billotxai kurioso-kurioso errua e..., lan asko emuten dabe, pazientzia aundixa bia da. Bai, erautsi ein bia da, ardixai batek eutsi tta beste batek errepian ipiñi tta, puxkat gogortu arte. Luis.”
Etim.: -ra (faktitiboa)+eutsi.
.
2.erautsi.
(d).
Aditza.
Leintz.
Jardun.
“Ta atara dutze eta badarautsie Santaarrok jaten, da larri (AA ArrasEus. 232. o.) / Zer jarautsek orreik? Zertan jiharduek, alegia.”
Erautsi infinitiboa ez da erabiltzen.
.
eráztun.
1.eráztun, eráztuna.
(a).
Izena.
Sortija, anillo.
Azen.: eraztúna ere bai..
2.eraztun, eraztuna.
(c).
Izena.
Sega eta bere kirtena batzen dituen burdinazko eutsigarria. · Anilla.
“Segiai egurrezko kirtena ifini tta gero ari sartze ako eraztuna. Bix.”
1.eráztun, eráztuna.
(a).
Izena.
Sortija, anillo.
Azen.: eraztúna ere bai..
2.eraztun, eraztuna.
(c).
Izena.
Sega eta bere kirtena batzen dituen burdinazko eutsigarria. · Anilla.
“Segiai egurrezko kirtena ifini tta gero ari sartze ako eraztuna. Bix.”
erbásanta, erbasantia.
(d).
Izena.
botanika.
"Hinojo? Poleo? ·Tiene flor muy ancha y redonda; se bendice en San Juan." (Izag Oñ).
ohar bat
botanika.
"Hinojo? Poleo? ·Tiene flor muy ancha y redonda; se bendice en San Juan." (Izag Oñ).
ohar bat
érbesteko, érbestekua.
(d).
Izena.
Herrikoa ez dena. · Forastero.
“Sanjuanak eltzen diranian, Eibarko jaiak dirala-ta, erriko musikueri be jai emoten detse, eurak pe erriko jaiekin aprobetxau deitian; eta erbesteko musikuak ekartzen dira. (SM Zirik)”
Herrikoa ez dena. · Forastero.
“Sanjuanak eltzen diranian, Eibarko jaiak dirala-ta, erriko musikueri be jai emoten detse, eurak pe erriko jaiekin aprobetxau deitian; eta erbesteko musikuak ekartzen dira. (SM Zirik)”
érbi, erbíxa.
(a).
Izena.
Liebre.
“Piñuak eta aizarixak galdu dau erbixa.”
Esamoldeak:
erbixa beziñ argi.
Esapidea.
Oso argi, zoli.
“ Gu Antiguan jarritta eote giñan, da serenua erbixa bezela, argi, etortze zan. (Lar Antz).”
erbí-árra izan.
(d).
Esapidea.
Emakumetan gogorra izan. Akordatzen naiz Tomas-Markik gure aitari gaztetako konkistak kontatzen zizkionean honek zera esan ohi ziola:
“I aiz erbi-arra, i.”
Liebre.
“Piñuak eta aizarixak galdu dau erbixa.”
Esamoldeak:
erbixa beziñ argi.
Esapidea.
Oso argi, zoli.
“ Gu Antiguan jarritta eote giñan, da serenua erbixa bezela, argi, etortze zan. (Lar Antz).”
erbí-árra izan.
(d).
Esapidea.
Emakumetan gogorra izan. Akordatzen naiz Tomas-Markik gure aitari gaztetako konkistak kontatzen zizkionean honek zera esan ohi ziola:
“I aiz erbi-arra, i.”
erbi-ánka, erbi-ánkia.
(d).
Izena.
Eibar.
Armagintzan, grabadoreek metal-hautsa batzeko erabiltzen zutena. · "Pata de liebre usada por los grabadores para barrer las limaduras de metal.
“Esaixozu Izuri, urrengo erbi-ankak gorde deirazela neri.”
Eibar.
Armagintzan, grabadoreek metal-hautsa batzeko erabiltzen zutena. · "Pata de liebre usada por los grabadores para barrer las limaduras de metal.
“Esaixozu Izuri, urrengo erbi-ankak gorde deirazela neri.”
erbittalári, erbittalaríxa.
(d).
Izena.
Erbi ehiztaria. · Cazador de liebres.
“Antxiñan eibartar erbittalarixak ibiltze zien emendik ziar.”
Erbi ehiztaria. · Cazador de liebres.
“Antxiñan eibartar erbittalarixak ibiltze zien emendik ziar.”
árgi.
1.argi, argíxa.
(a).
Izena.
Luz.
Esamoldeak:
argiz.
(d).
Izena.
A la luz del día.
argixa sartu.
(c).
du
Aditza.
Argia, instalazio elektrikoa jarri.
“Gerra aurretxuan sartu zan argixa basarri askotan.”
argixa bota.
(d).
du
Aditza.
Argia piztu. Hona hemen gure txikitako pasadizo bat, betiko gogoan geratu zitzaiguna:
“Andramaixetan bazetorren gabaz Elgetatik baserrirutz Sagastitxo zarra, atxur dezentiakin, da sasi artera jausi zan. Orduan diarka asi zan: “Maria! bota argixa!”.”
Oso adinekoek bakarrik..
árgi égon.
(a).
da
Aditza.
Eguna zabalduta egon.
“Gaur, goizeko bostetarako argi zeuan. ”
árgi eiñ.
(a).
du
Aditza.
Alumbrar.
“Argi eidazu linterniakin./ Bonbilla onek eztau argirik eitten.”
2.argi, argíxa.
(a).
Adjektiboa.
Azkarra. · Inteligente, espabilado, -a.
“Oso seme-alaba argixak dauzkazu.”
3.árgi!.
(b).
Interjekzioa.
Erne, kontuz. · Atento. Mutillak, argi!
“Nik iru kontautakuan asiko da karreria.”
Esaerak:
Ezer eztauan lekuan eskuak garbi, dagon lekuan begixak argi.
(d).
Esaera.
Esamoldeak:
erbixa beziñ argi.
Esapidea.
Oso argi, zoli.
“ Gu Antiguan jarritta eote giñan, da serenua erbixa bezela, argi, etortze zan. (Lar Antz).”
argi-argi.
(c).
Esapidea.
Erdi mozkortuta.
“Gaberako erdi txilibrizkauta, ”
árgi ibílli.
(b).
Esapidea.
Arretaz ibili. · Andar con cuidado.
“Argi ibili mendixan, izotza ein ddau ta./ Italiara bazoiazte argi ibili lapurrekin.”
Elkarrizketan erantzun gisa ere erabili ohi da, besteari arrazoi emanez bezala. —Baietz aurten Zarrabeitiak irabazi. —Ba... argi ibilli. (Bigarren erabilera honen antza du, guztiz berdina ez bada ere).
.
árgi égon.
(b).
Esapidea.
Erne egon.
“Zuen txakurra ni jaikitzen naizenerako argi egoten da.”
zoli egon, erne egon.
4.argi, argíxa.
(a).
Adjektiboa.
Claro, -a, tratándose sobre todo del color.
“Jertse argi bat zaroian.”
Esamoldeak:
argi eta garbi.
(b).
Esapidea.
Clarísimo.
“Argi eta garbi esan notsan.”
argi egon.
(a).
Esapidea.
Bistan egon, nabarmena izan. · Estar claro.
“Argi dago gizurretan dabillena./ Argi zeuan ze nai zeban.”
5.argi, argíxa.
(c).
Adjektiboa.
Paraje ageri eta eguzki-begiez esaten da. · Dícese de los parajes soleados.
“Elusuko Norde-auzua paraje argixa da izan, aldapatsua izatia eze./ Zuen etxia toki argixauan dago guria baiño.”
6.argi, argíxa.
(d).
Adjektiboa.
Janariari gatza, piperra, ozpina, alkohola edo beste edozein bizigarri asko botatzen bazaio prestatzeko orduan, argixa dagola esan ohi da gero. · Dícese de la comida que ha sido aderezada con mucha sal, pimienta, vinagre, alcohol, etc.
“Mazedonia argi-argixa dago. Zer, Cointreau botillia jausi jatzu ala?/ Ensaladia argi samarra dago, baiña ez jan ezinddakua./ Ara, don Karlos; nik e gauza argixa jateko gogua eukitzen dot. (SM Ezten).”
1.argi, argíxa.
(a).
Izena.
Luz.
Esamoldeak:
argiz.
(d).
Izena.
A la luz del día.
argixa sartu.
(c).
du
Aditza.
Argia, instalazio elektrikoa jarri.
“Gerra aurretxuan sartu zan argixa basarri askotan.”
argixa bota.
(d).
du
Aditza.
Argia piztu. Hona hemen gure txikitako pasadizo bat, betiko gogoan geratu zitzaiguna:
“Andramaixetan bazetorren gabaz Elgetatik baserrirutz Sagastitxo zarra, atxur dezentiakin, da sasi artera jausi zan. Orduan diarka asi zan: “Maria! bota argixa!”.”
Oso adinekoek bakarrik..
árgi égon.
(a).
da
Aditza.
Eguna zabalduta egon.
“Gaur, goizeko bostetarako argi zeuan. ”
árgi eiñ.
(a).
du
Aditza.
Alumbrar.
“Argi eidazu linterniakin./ Bonbilla onek eztau argirik eitten.”
2.argi, argíxa.
(a).
Adjektiboa.
Azkarra. · Inteligente, espabilado, -a.
“Oso seme-alaba argixak dauzkazu.”
3.árgi!.
(b).
Interjekzioa.
Erne, kontuz. · Atento. Mutillak, argi!
“Nik iru kontautakuan asiko da karreria.”
Esaerak:
Ezer eztauan lekuan eskuak garbi, dagon lekuan begixak argi.
(d).
Esaera.
Esamoldeak:
erbixa beziñ argi.
Esapidea.
Oso argi, zoli.
“ Gu Antiguan jarritta eote giñan, da serenua erbixa bezela, argi, etortze zan. (Lar Antz).”
argi-argi.
(c).
Esapidea.
Erdi mozkortuta.
“Gaberako erdi txilibrizkauta, ”
árgi ibílli.
(b).
Esapidea.
Arretaz ibili. · Andar con cuidado.
“Argi ibili mendixan, izotza ein ddau ta./ Italiara bazoiazte argi ibili lapurrekin.”
Elkarrizketan erantzun gisa ere erabili ohi da, besteari arrazoi emanez bezala. —Baietz aurten Zarrabeitiak irabazi. —Ba... argi ibilli. (Bigarren erabilera honen antza du, guztiz berdina ez bada ere).
.
árgi égon.
(b).
Esapidea.
Erne egon.
“Zuen txakurra ni jaikitzen naizenerako argi egoten da.”
zoli egon, erne egon.
4.argi, argíxa.
(a).
Adjektiboa.
Claro, -a, tratándose sobre todo del color.
“Jertse argi bat zaroian.”
Esamoldeak:
argi eta garbi.
(b).
Esapidea.
Clarísimo.
“Argi eta garbi esan notsan.”
argi egon.
(a).
Esapidea.
Bistan egon, nabarmena izan. · Estar claro.
“Argi dago gizurretan dabillena./ Argi zeuan ze nai zeban.”
5.argi, argíxa.
(c).
Adjektiboa.
Paraje ageri eta eguzki-begiez esaten da. · Dícese de los parajes soleados.
“Elusuko Norde-auzua paraje argixa da izan, aldapatsua izatia eze./ Zuen etxia toki argixauan dago guria baiño.”
6.argi, argíxa.
(d).
Adjektiboa.
Janariari gatza, piperra, ozpina, alkohola edo beste edozein bizigarri asko botatzen bazaio prestatzeko orduan, argixa dagola esan ohi da gero. · Dícese de la comida que ha sido aderezada con mucha sal, pimienta, vinagre, alcohol, etc.
“Mazedonia argi-argixa dago. Zer, Cointreau botillia jausi jatzu ala?/ Ensaladia argi samarra dago, baiña ez jan ezinddakua./ Ara, don Karlos; nik e gauza argixa jateko gogua eukitzen dot. (SM Ezten).”
