adberbioa
- óindittik. (c). adberbioa. Oraintxe bertatik. Desde ahora mismo.. Oindittik esaten dotsut or ze pasau bia daben. .
- óiñez. (a). adberbioa. OIÑEZÍAN. Andando, a pie.. Zu trankill, gero oiñezian joango ga bixok. Adinekoek inoiz erabilia. . Adinekoek inoiz OI.
- óiñezkero. (b). adberbioa. ÓNEZKERO, ONEZKERIO, OIÑEZKERIO. Honezkero. Para ahora.. Oiñezkero ondo jakingozu frantses.. Azen.: oiñézkero ere bai. .
- oingórri útsetan. (d). adberbioa. Ortosik. Descalzo.. Ortotsik ez ari ibilli emen, ero oingorri utsetan ez ari ibilli ero. Don.. Ez dugu beste inoiz entzun. . Sin. óiñutsik, ankáutsik, órtosik.
- 2. oingotxe. (d). adberbioa. Oraintxe bertan. Ahora mismo.. Tarta au oingotxe jateko da./ Ogi au oingotxe einddakua da. .
- oingotxétik. (c). adberbioa. Oraintxe bertatik.. Oingotxetik asi biakou datorren urtekua gertatzen. .
- 1. oingoz. (b). adberbioa. Oraingoz. Por ahora.. Oingoz ondo doia negoziua./ Oingoz eztou iñor biar ofizinan. .
- óintsu. (c). adberbioa. Oraintsu. Hace poco.. Oinddio ointsu egon da sekuestro bat./ Eztakitt noiz ezkondu zan baiña ointsu beintzat. .
- óintxe. (a). adberbioa. OINTXE BERTAN. Oraintxe. Ahora mismo.. Etxoin, ointxe bertan nator da.. OINTXE BERTAN: ointxe, indartuta. . ointxe eta ointxe be, . (-). adberbioa. "Oraindik ere.. Ori ointxe ta ointxe be pasatzen da...
- 1. oiñurrengo. (c). adberbioa. Azkenengo aldiz. Por última vez.. Oiñurrengo Zarautzen ikusi neban Mirian.. Ik. urrengo.
- oiñúrrenguan. (c). adberbioa. Aurretiko aldian. La vez anterior.. Biar kinto-bazkaixa daukau. Oiñurrenguan demaseko mozkorra arrapau giñuan. .
- óiñutsik. (b). adberbioa. Descalzo.. Ezta arri gaiñian oiñutsik ibilli biar. . Sin. oingórri útsetan, ankáutsik, órtosik.
- 3. oker. (b). adberbioa. Gaizki. Mal.. Azkenian negoziua oker joan jakon./ Oker asten dana oker akabatzen da. . okérrago, . (b). adberbioa. Peor.. Eztakitt ze dan okerrago, sikutia ala euri zakarra. .. okerréra jo zéozek, . (c). esapidea. Txarrera egin. Evolucionar desfavorablemente.. Gaixuak azkenengo egunetan okerrera jo dau. .. ókerrenera jota, . (b). esapidea. En el peor de los casos.. Okerrenera jota botatako dirua galdukou. .. ókerren, ókerrena. (c). adjektiboa. Txarrena. Lo peor.. Okerrena ezta ori, okerrena betiko asarretzia da. ..
- 2. ola. (a). adberbioa. OLAN (EIB.). Honela, horrela. Así.. Ola ezin dda bizi. . olaxe ba! (gure kontuak), . (-). esapidea. "Batez ere, zaharrek hitz egitean, isiluneren bat dagoenean edo betegarritzat esaten dute." (Lar Antz). .. ola(n) dok ala!, . (-). interjekzioa. OLA. Zer uste duzue zuek!?. Ze mutillak! Olan dok ala! Lenago ura eruan zenduen da oin gatza nai dozue? (SM Ezten). .. ola ta ola, . (c). esapidea. Solaskideak azalpena ezaguna duenean erabiltzen den laburpen formula.. Eta etorri jatan esanez ola ta ola zerela etxian eta ia joango nitzan laguntzera. .. ola dalakuan, . (-). . Ik. ala dalakúan..
- 2. óndo. (a). adberbioa. Ongi. Bien. . Ik. ondo plantáutako. Gu baiño obeto dagona eztago gaizki, . (-). esaera. GU BAIÑO OBETO DAGONA TXARRIXA GALANTA. "Hori esaten duenak oso ondo dagoela adierazten du." (Lar Antz).. Bada esanahi bereko esaera bat taberna girokoa: Gu baiño obeto dagona txarrixa galanta... ondótxo, . (c). Oso ongi, ondoegi.. Ondotxo zekixen arek zetan ziarduan./ Ondotxo etorri jakon kinielako dirua. .. ondo esan biako, . (b). esapidea. Ondo esan beharko. Zer moduz-en erantzun ohizkoa. Oso ondo ere ez. .. ondo esan, . (c). esapidea. Goxo hitz egin, ondo tratatu.. Tiai ondo-ondo esaixozu, eta emungotsu pagia. .. ondo egin, . (-). esapidea. "Persona bat ondo tratatu.. Amamai ondo asko itte zotsan ba..." (Lar Antz) .. ondó biarrez, . (c). esapidea. Gauzak ondo joanez gero. Normalmente, si todo trascurre con normalidad.. Ondo biarrez oiñezkero gure semiak aillegauta egon bia zeban. .. ondo baiño obeto, . (b). esapidea. Oso ondo.. Ondo baiño obeto bizi aiz i. .. ondó bada, . (c). esapidea. Gauzak ondo, uste bezala, joaten badira.. Aurten, ondo bada, angulak jan biaittugu Gabonetan./ Ondo bada, datorren urtian Kretara joango ga. .. ondo artu, . (b). du aditza. Acoger bien.. Oso ondo artu gaittue Parisen. ..