Skip to main content

adberbioa

  • líka-líka éindda. (c). adberbioa. LIKÁTUTA. Itsaskor, gauza likinen batez zikinduta, eskuak batez ere.   Pegajoso, referiéndose a las manos, principalmente.. Bietzak lika-lika eindda geldittu jat elauakin./ Sardaua jausi jat eta eskuak likatuta dauzkat. .
  • 1. línpio. (c). adberbioa. (lagunartekoa.) Hilda.   Muerto, seco.. Arbolatik jausi tta linpio geratu zuan./ Olakuai bi tiro ta linpio.. Ik. garbi geratu, seko geldittu.
  • 2. línpio. (c). adberbioa. Ezer barik, hutsik. Lapurretaz aritzerakoan.. Lapurrak etxia linpio laga zotsen. .
  • lodixan. (-). adberbioa. Lodieran.. Mai onek lodixan iru eta luzian larogei zentimetro dauzka. .
  • 2. lotsagarri. (b). adberbioa. Lotsa emateko eran.   En ridículo, ridículamente.. Reala aurten lotsagarri geratu da./ Praka estu arekin, lotsagarri zoian koittaua./ Jentian aurrian lotsagarri laga nindduan.. Norbait lotsagarri laga, geratu, ibilli.. Ik. kónpleto. baztarren lotsagarri ibili, . (c). esapidea. Lotsagarri ibili.. Or ibiliko aiz i baztar guztien lotsagarri. ..
  • lurrestáli. (d). adberbioa. Lurra estalita, sagarrez sagarpean edo satsez soroan, adibidez. Ugari, esateko modu bat.   Adverbio que literalmente significa que la tierra está tapada. Se dice cuando ésta está cubierta de manzanas caídas del árbol, de estiércol, etc.. Satsa lurrestali. Ero beste erozer gauza, sagarra jausitta dagonian, “lurrestali dago”. Lurra tapauta dagola esan nai dau. Klem.. LURRESTALI EGON, batik bat..
  • luzáro. (c). adberbioa. LUZÉRO, LUZÁRUAN, LUZÉRUAN. Denbora luzez.   Durante largo tiempo.. Luzaro nago zure zaiñ. Eibarren bizi izen zan luzero. Eli./ Luzaruan egon die argi barik. .
  • luzéra. (c). adberbioa. A largo tiempo. . HIESak eztau derrepente iltzen baiña luzera bai./ Oinddio ondo gabittz baiña eztakitt luzera ze pasauko dan..
  • luzeráko. (b). adberbioa. Denbora askorako.. Uste dot luzerako izango dala gaurko afaixa./ Arnasia estutzen asi jako eta ointxe ezta luzerako..
  • lúzetara. (b). adberbioa. A lo largo, longitudinalmente.. Frontoian mutikuak luzetara jokatu biarrian zabaletara jokatzen zeben./ Eztakitt erretratua luzetara ala zabaletara etara.. Ant. zábaletara.
  • luzían. (c). adberbioa. Luzeeraz.   De largo.. Luzian etxuat esaten, baiña zabalian Bergako frontoia beste badala....
  • maixérixatan. (d). adberbioa. (Oñati.) "En trabajos sin importancia. MAIXERIXAAK: las trampas, manejos, robos pequeños (que se hacen en secreto)." (Izag Oñ)..
  • 3. majo. (a). adberbioa. (adierazkorra.) Ederki (adkor.).   Bien, bonitamente.. Medikuak majo bizi die gaixuei majo kobrauta./ Majo dabill aura aittan kontura. . májo izán be, . (b). esapidea. Ederki izan be, ederra kontua.. Nik gertau ta ik jan. Majo izan be. ..
  • malamente. (-). adberbioa. MALAMENTIAN. "Egoera txarrean, gaizki.. Berriz ezkondu zanian lelengo umiak malamente laga zittuan." (Lar Antz).
  • maldizíñoka. (c). adberbioa. Maldizioak botatzen.. Maillukiakin atzaparra jo zebanian baztarra guztiak erre zittuan maldiziñoka.. Esaldi hau oso entzuna da: maldiziñoka «baztarra» (sic) guztiak erre. .
  • mangáuta. (-). adberbioa. Leher eginda.. Ik. étenda, ukatu.
  • 1. mantso. (b). adberbioa. Astiro, poliki.   Despacio, mansamente.. Mantso-mantso bota zotsan penaltixa./ Mantso asko ibiltzen da bizikletan.. Mantso-mantso, gehienetan.. Ik. sosíuz, astíro, poliki.
  • mara-mára. (c). adberbioa. Elurra edo euria ederki eta ugari.   Se dice cuando nieva o llueve intensamente pero con placidez.. Atzo oberuzkuan edurra mara-mara zan./ An, ikusi, eurixa mara-mara. . mara-mara negarrez, . (-). esapidea. Negar betean.. Gizato aundixa izan arren, mara-mara negarrez egon zan. (AAG Eibes).. Ik. blasta-blasta. mara-mára, . (c). adberbioa. Elurra edo euria ederki eta ugari.   Se dice cuando nieva o llueve intensamente pero con placidez.. Atzo oberuzkuan edurra mara-mara zan./ An, ikusi, eurixa mara-mara. . mara-mara negarrez, . (-). esapidea. Negar betean.. Gizato aundixa izan arren, mara-mara negarrez egon zan. (AAG Eibes).. Ik. blasta-blasta. mara-mára, . (c). adberbioa. Elurra edo euria ederki eta ugari.   Se dice cuando nieva o llueve intensamente pero con placidez.. Atzo oberuzkuan edurra mara-mara zan./ An, ikusi, eurixa mara-mara. .....
  • méjoran. (d). adberbioa. Tamainuz irabazten.. Méjoran dagon biorra zela saldu leike... .
  • mekáubenka. (b). adberbioa. Biraoka.   Maldiciendo.. Autuakin zangara sartu dok eta an geratu dok mekaubenka baten./ Mekaubenka jardunda etxuau ezer eitten..
  • 1. mela-mela. (a). adberbioa. Blai-blai.   Calado hasta los huesos.. Mela-mela eindda etorri da umia eskolatik./ Mela-mela ein nau baldekaria botata. . MELA-MELA EINDDA, batik bat.. Ik. melátu, melau.
  • 2. mela-mela. (c). adberbioa. (eufemismoa.) Mozkortuta.. Illuntzeko zortziretarako mela-mela eindda zeuan./ Mela-mela zeren barrutik eta kanpotik.. Sin. ple eindda. Ik. meláu.
  • meríendetan. (c). adberbioa. En la merienda, merendando.. Meriendetan dare segalarixak./ Meriendetan bi bokadillo jaittu. .
  • 1. merke. (a). adberbioa. Barato..
  • merkezurrían. (-). adberbioa. Merke, pezetari begiratuz.   Mirando a la peseta, racaneando.. Txaketa au merkezurrian erosittakua don da alakua urten jon./ Ori beti azkenengo orduan ibiltzen don plazan, beti merkezurrian. .