Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

aldíkona, aldíkonia. (d). adjektiboa. (despektiboa.) Aldakorra, aldiak, boladak dituen emakumea.. Etzaittez geixegi fixau, aldikonia da aura ta..

áaittik. (c). juntagailua. ÁGAITTIK. Hargatik, hagatik. Por ello, por aquella razón. . Dirua zor notsan eta aaittik eneban nai berakin kalian trink eitterik./ Gerra denboran frentian erdixan geratu giñan, da aaittik alde egin biar izan giñuan etxetik. . Gaur egun orregatik edo orregaittik da esanagoa. komentario 1

2. buerda, buerdía. (d). izena. "Airean burua behera eta hankak gora egiten duen itzulia." (Lar Antz). Sin. txitxilipurdi, txatxilipurdi.. Sin. txilípurdi. buerdaka, . (-). Buerdak emanez.. Sin. itxilipurdika, txitxilipurdika, txatxilipurdika.. Sin. txilípurdika..
buztánikara, buztanikaria. (-). 1. buztánikara, buztánikaria. (c). izena. "Buztan luzea eta ikaratia duen txoritxoa.   Aguzanieves." (Saras Hegaz) . Buztanikaria dago erretenian ura eraten.. buztanikara zuri, buztanikara zurixa. (-). Motacilla alba. .. buztanikara ori, buztanikara orixa. (-). ERREKAKO BUZTANIKARA. Motacilla cinerea. ... 2. buztánikara, buztánikaria. (c). adjektiboa. Neskatila pizpirita eta geldigorra.   Dícese de la chicas muy señoritas y nerviosas.. Eraztuntxo au eta lazo gorri au ekarrittut gure buztanikariandako. . Doinu maitekorrean esan ohi da...
2. amorratu, amorratúa. (b). adjektiboa. Porrokatua, saiatua.   Muy aficionado, -a.. Kazari amorratua da Eustakio.. Sin. porrokátu.
Amabirjiña Agorreko, Amabirjiña Agorrekua. (-). Arantzazuko Amabirjiña eguna (irailak 9). Gutxi erabilia.. Ik. Andrámai, ágor.
bakóitza. (a). izena. BAIKOTZA (ANTZ). Cada uno.. Bakoitzai (edo bakoitzak) beria, jangoikuan legia, . (-). esaera. ..
bedár miñ, bedar míña. (d). izena. botanika Centaurium erythraea. Centaurea menor.. Emen asko eoten da. Lora lilatxo bat eukitzen dau, sartain-ipurdixan antzeakua. Eozein lekutan egoten da, ementxe jardiñian be bai.. Tentsioa bajatzeko erabili izan da. (Lar Antz). Sin. tensino bedar (Eib.).. Sin. tensiño bedar.
errekoño!. (b). interjekzioa. ÉRRE KÓÑO. Recoño!. . Ik. errekontxo!, erredios!.
glu-glu. (-). onomatopeia. "Sonido producido al tragar la bebida." (SB Eibetno)..
1. gatz, gátza. (a). izena. Sal.. GATZ LARRIXA eta XEIA bereizten dira.. Ik. gazíttu. gatzían, . (c). adberbioa. Gatz neurrian (janari edo edari bat).. Ze moduzkua dago zopia gatzian?. Ik. gazi-géza.. gátza émon, . (b). aditza. Haragia kontserbatzeko, urdaiazpiko edo zezinatarako, adibidez, gatzetan euki.. Txarrixa ilddakuan gatza emoten jakue urdaiazpikuei...
galtzagiñan. (b). adberbioa. Galtzak egiten.   Tricotando calcetines.. Atsua eoten zan eo gorutan ero galtzagiñan; ta atsua, ipuin-jakittaillia, ta “maatillia” esate otsen. Hil. .
géixenbat. (b). juntagailua. Más que nada, sobre todo.. Amandria ikustearren joan naiz, geixenbat.. Sin. batez be.
géitxo. (a). adberbioa. Gehiegitxo.   Demasiado (con matiz diminutivo).. Gaur geitxo jan juat.. Sin. lártxo. Ik. géixegi.
autsonáz. (-). Eutsi, hartu, aginteran (hika n., pl., Ub.-Ang.). Autsonaz ire antiajuak..
ezbai, ezbaixa. (d). Eztabaida.. Beti ezbaixan dabitz, nok aguantau eren inguruan. (Lar Antz)./ "Ez-bai batzuk: unas discusiones." (Izag Oñ).. Ik. ezta baida.
edozetára. (d). adberbioa. EROZETÁRA. Nolanahi.   De cualquier manera. Nai bozu eskuz, nai bozu palaz, edozetara jokatukotsut.. Azen.: edózetara ere bai. . Sin. edozéla. edozetara be, . (-). EROZETARA BE. Edozein modutan ere, nolanahi ere.   De todas maneras, de cualquier manera.. Eztau emuten apurtuik daukazunik; edozetara be obe dozu medikuana juatia.. Sin. nóla ta nái be, edozéla be..
1. e. (-). 1. e, . (a). interjekzioa. Exclamación que sirve para llamar la atención, advertir, etc.. Kontuz orrekin, e!.. 2. e, . (a). interjekzioa. Expresión con entonación interrogativa; sirve para buscar confirmación de lo expresado anteriormente (Orotariko Hiztegia).. Atzo majo ibilli ziñaten dantzan, e. .. 3. e, . (a). interjekzioa. Solaskideak esandakoa ez dela ulertu adierazten duen galderazko esklamazioa.. .. 4. e, . (a). Muletilla que se usa para tomarse un descanso en el discurso.. Erle-batzia, ai danez e, kapela aundi bat jantzi, orrek len zeak zien ba, kapela beltzak... Hil./ Aitteiñarreba. Eztok asko esaten e, baiña olaxe erabiltzen dok. Don. . Hitzetik hortzera erabilia...
1. égi, égixa. (a). izena. Verdad. . Egixa, sudurran onduan begixa, . (-). esaera. "Norbaitek zerbait egia dela esaten duenean, beste batek hori esanez erantzuten du, hori baita egi bakarra." (Lar Antz).. Egi utsa ta ogi utsa bixak gauza sikuak, . (c). esaera. Egia huts hutsa ez dela beti komenigarria izaten... égixa esan, . (b). esapidea. EGIXA ESATEKO. Muletilla con que se empiezan o acaban muchas frases.. Egixa esan bakaziñuak akabatzeko goguakin nago...
edurrak jo. (-). aditza. Elurra egin.. Ni eindda nao e, baten edurrak joban, goizian eo gabian, da txendorrak sutzia nai, tta goizeako kanpuan edurra. Jose. .
gaberdiko meza, gaberdiko mezia. (-). izena. (Eibar.) Misa del gallo..
gantz, gántza. (c). izena. Animalien koipea, hegaztiena, batik bat.   Manteca; la de ave, principalmente.. Oillo gantza erabiltzen da oillosaldia eitteko./ Txarrixanai gantza baiño koipia esate jako geixao. Klem. . "Es más gruesa que baasaa (bare-sare) y está alrededor de toda la tripa, especialmente a los dos lados." (Izag Oñ, 116. o.).. Ik. baresáre, kóipe. gantzak euki, . (c). esapidea. Patxada edo freskura gehiegizkoa izan.. Ik dauzkak gantzak.. Gibelak edo potruak (arrunk.) da erabiliagoa orain. ..
2. barregarri. (b). adjektiboa. Ridículo, -a.. Nora zoiaz soiñoko barregarri orrekin?.
bárato. (-). 1. bárato, báratua. (c). izena. Pelota eta frontoia alkilatzeagatik frontoiko barateroak kobratzen zuena.   Barato. Lo que cobraba el baratero por alquilar el frontón y la pelota.. Askotan ezkiñuan izaten ezta baratua pagatzeko diruik pe. .. 2. bárato, báratua. (c). izena. Kartetan egiteagatik tabernariak kobratzen zuena.. “Ze Jose Martiñ, e, perixan-perixan bazkaixa?” Jokoko diruak, kandelian diruak. Jokoko baratua, ta epa! Hil. ..