izena
- 1. plánta, plántia. (b). izena. Itxura. Traza.. Aspaldixan gizon orrek artu dau plantia.. Planta txarra, besterik esan ezean. Egualdixai planta txarra artzen dotsat./ Eztakitt zelakua izango dan bixigua, baiña planta ona dauka. . planta txarreko, planta txarrekua. (-). adjektiboa. Itxura txarrekoa. . Planta txarreko mutil batekin ikusi dot... planta onéko, planta onekúa. (b). izenlaguna. Itxura onekoa.. Biae barrixa planta onekua da. . Ik. ondo plantáutako..
- 3. plánta, plántia. (b). izena. Solairua.. Etxiak aldapan zela eoten zien jeneralmente, plantatik planta erdi aprobetxauaz.
- plántxa, plantxía. (a). izena. Plancha. .
- plastatéko, plastatekúa. (a). izena. BLASTATEKO. Torta, bofetada.. Ixilik ezpazare plastateko bat emungotsut.. Ik. matrailléko, belárrondoko, belárrezkiñako.
- platábando, platabandua. (d). izena. PLATABANDA. Atearen armazoiak barrutik izaten dituen kanaletan sartzen diren egurrezko laminak.. Da gero orrek platabando orrek etaa ta sartu, ta ori mazizua da. Martin. Platabandia da ola panela, egurrezko panela. Lar. .
- 1. plátano, plátanua. (a). izena. Banana, plátano..
- 2. plátano, plátanua. (b). izena. botanika PÁTANO. platanus hibrida. Plátano, plátano de sombra.. Orri zabal-zabalak dituen arbola, gure plaza eta ibilbideetan oso ugaria. Azkar hazten delako eta kerizpe ona duelako asko landatzen da, herri barruetan, batik bat. Leku batzuetan, Osintxun, adibidez, txopo-platano deitzen zaio. .
- plaustára, plaustaría. (c). izena. Jausten den gauza batek ateratzen duen zarata.. Goiko kuartotik entzun dot telebisiñuak jausterakuan etara daben plaustaria. .
- pláza, plazía. (a). izena. Plaza.. Plazan etxoingotsut.. Salerosketaz jarduterakoan, berdura-plaza ulertzen da. Gaur plaza narrasa egon da ta tomate geixena saltzeke geldittu da.. Ik. bérdura-pláza.
- plaza-batzéille, plaza-batzeillía. (c). izena. PLAZA-BATZÁILLE. Berdura-plazara saltzera zihoazen baserritarrei zerga kobratzen zien agoazila. Alguacil encargado de cobrar la tasa a los baserritarras que acudían al mercado.. Jose-Txikixa izan zan urtetan plaza-batzeillia./ Kriadak eta bakaillaua eruaten juen. Plaza-batzaillia, aguazilla be etortze zuan gabonsari billa. Klem. .
- plaza-gízon, plaza-gizóna. (b). izena. Jende aurrerako balio duen pertsona. Persona que no se achica ante el público.. Hilario Azkarate benetako plaza-gizona zuan. Pertsonaia publikoez, gehienbat: kirolari, bertsolari, hizlari... .
- plómo, plomúa. (a). izena. Beruna. Plomo.. Oso adinekoek BERUN ere badarabilte.. plómuak erre, . (b). Fundirse los plomos.. Len takian potian gelditze giñan argi barik plomuak erreta.. Irudizko zentzuan ere entzuten da inoiz: Lanian asi naizenetik ziero plomuak erreta najaok. Plomuak SALTO ere egiten dute. ..
- plúma, plúmia. (a). izena. Pluma de escribir. .
- póda, pódak. (d). izena. PORAK. PORAK. Podaketarako tenazak. Tenazas para podar. Poraketarako porak. Don. .
- pólaiña, pólaiñak. (c). izena. Edurretan edo lokatzetan ibiltzeko oinetakoen gainetik ipini ohi diren estalkiak. Polainas.. Edurretan ibiltzeko jantzizu polaiñak. . pólaiñak jaso, . (c). esapidea. (adierazkorra.) Hankak jaso, ospa egin.. Ik. ankak jaso.. bai tokáu be astuái pólaiñak, . (-). esapidea. BAI TOKÁU BE ASTUÁI KÓNFITTAK. Dagokiona baino jazkera dotoreagoa eramateagatik edo halako gauzengatik norbaitez adar-soinuan esan ohi den esapidea. ..
- polizía, polizía. (a). izena. Policía. .
- polizía-txakur, polizía-txakúrra. (b). izena. Perro policía. .
