Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

zálpurdi, zálpurdixa. (d). izena. Zaldi-gurdia.   Coche de caballos.. Ik. tríbuli.
zále. (-). 1. zale, zalía. (b). adjektiboa. Gustatzen zaiona, ohitura duena.   Propenso, aficionado, -a.. Gure Patxi zapatak sukaldian lagatzen zalia da./ Zu lanera berandu joaten zalia za./ Udabarrixa zalia da eurixa eitten. . -TzEN zalia... 2. -zale, -zalía. (-). atzizkia. Zaletasuna duena.. Neskazale demasa da./ Beti izan da ardauzalia. ..
záldun, zaldúna. (d). izena. Jauna, jauntxoa.   Caballero.. Zalduna, lenaoko jauntxuak. Zaldi gaiñian ibiltze zittuan itxuria ta, zalduna. Kategorixako personiai ero esate jakuan. Klem.. Lehenagoko zaharrei entzuten omen zitzaien hitza. .
3. zaldizko, zaldizkuak. (d). izena. Haizeak trabeska jotzen duelarik egiten duen euri-zaparrada.. Orrek die zaldizkuak! Eurixa zaldizkotan diardu. (Lar Antz). Eurixa holan eitten ebanian, .
2. zaldizko, zaldizkua. (c). izena. ZALDI. Kartetako zaldia.   El caballo de la baraja.. Txanka ta zaldizkua ta erregia. Kaballua be esate jakuan, baiña zaldizkua lenguak. Klem. . ZALDI soilik ere bai..
1. zaldizko, zaldizkua. (d). Zalduna.. Ik. oiñézko.
zaldizko. (-). 1. zaldizko, zaldizkua. (d). Zalduna.. Ik. oiñézko.. 2. zaldizko, zaldizkua. (c). izena. ZALDI. Kartetako zaldia.   El caballo de la baraja.. Txanka ta zaldizkua ta erregia. Kaballua be esate jakuan, baiña zaldizkua lenguak. Klem. . ZALDI soilik ere bai... 3. zaldizko, zaldizkuak. (d). izena. Haizeak trabeska jotzen duelarik egiten duen euri-zaparrada.. Orrek die zaldizkuak! Eurixa zaldizkotan diardu. (Lar Antz). Eurixa holan eitten ebanian, ..
xémeiko, xémeikua. (d). izena. XEMEI, XEMEKO, SEMEKO. Sei marabediko txanpona, jatorriz. 5 zentimoko (pezetarenak) txanpona, garai baten. Egun, batere balio ez duen gauzaren sinonimoa.. Ezek ezaban balio ta. Patatiakin kiluakin txakurraundixa ta iru xemeiko. Mertz./ Lauzikua zan dirua; gero xemeikua ta txakurraundixa zan bezela, lauzikua. Mertz./ Nere kotxiak eztau xemekorik balio. . Azkenengoaren gisako esaldietan entzuten da ia bakarrik. Gaur egun xentimo edo zentimo esan ohi da normalean, esanahi honetan.. Ik. lámaiko, láuziko.
zakarráldi, zakarraldíxa. (c). izena. Norbait zakar dagoeneko aldia.   Momento de brusquedad.. Itxuria zakarraldin baten palizia emon zotsan neskatilliai./ Arek zakarraldixa daukanian ezta giro izaten inguruan. .
úsainka. (c). adberbioa. Usain eginez.   Olfateando.. Txakurra usainka dabill. Don. .
2. usáu. (c). da aditza. Ohitura izan.   Ser costumbre.. Gaiñera len gurian usatzen zan, kuadrilla aundixa be bai, ni gaztia nitzanian gurian pare bat mirabe be bai, da beratzi bat lagun, zortzi-beratzi bat lagun, beti. katillu lurrezkuak, aundixak izete zien, lelengo danak saldia. Hil./ Neu be sekula kafian egoteke ezkondutakua naiz. Ez zan usatzen. Hil./ Lenao asko usatzen zan asun-blastiuak emutia./ Gustatzen jat puxkat (sagardoa). Ezkare usauta. Puxkat erango neuke, baiña asko ez. Mertz./ Jeneralmente guk usatzen giñuan astian lelenguan iltzia (txerria). Don. Siestia nik beti usatzen juat. Don.. Usatzen da, zan, giñuan, ez gare usauta... Adin handikoen artean normalak, baina bestela ez dira ia erabiltzen. .
uskeríxa, uskerixía. (b). izena. Huskeria.   Nimiedad, nadería.. Uskerixa bategaittik asarretu zien./ Uskerixa bat pagauta erosi neban.. Ik. txatxarkeríxa.
usokúma, usokumía. (b). izena. Cría de paloma, pichón. .
usó-pase, usó-pasia. (b). izena. Usoak pasatzen direneko aldia.   Pase de paloma.. Udazkenian izaten da uso-pasia.. Ik. kontrápase, páse.
usótoki, usótokixa. (b). izena. Palomar. .
usótortola. (-). Ik. usátortola.
úste. (-). 1. uste, ústia. (b). izena. Opinión, proyecto, idea.. Lana gaur akabatzia zan nere ustia./ Zer, zuk beste uste bat zeunkan ala? . . ústietan egon, . (c). esapidea. ÚSTETAN EGON. Uste izanez egon.. Zuen ama gaur bazkaltzera joango ziñaten ustietan zeuan. .. . ustez, . (-). .. . uste eztako, uste eztakua. (c). izenlaguna. Ustegabekoa.. Uste eztakon bat pasatzen ezpajaku seiretarako Madrillen gare./ Kinielia tokau jakue. Uste eztako diruokin teillatua konpondu bia dabe. .. . uste barik, . (b). adberbioa. Inesperadamente.. Berak bape uste barik famoso ein zan. .. . beste uste batekua izan, . (c). esapidea. Beste iritzi batekoa izan.... 2. úste izan, . (a). du aditza. USTEN. Opinar, pensar.. Uste dot ibillaldi politta izengo dala.. USTEN ere entzuten da: Zuk ze usten dozu?.. . Ezer ez izan eta bai uste, . (c). esaera. EZ IZAN DA BAI USTE, MIERDA PA USTÉ. (Lar Antz)....
1. uste, ústia. (b). izena. Opinión, proyecto, idea.. Lana gaur akabatzia zan nere ustia./ Zer, zuk beste uste bat zeunkan ala? . ústietan egon, . (c). esapidea. ÚSTETAN EGON. Uste izanez egon.. Zuen ama gaur bazkaltzera joango ziñaten ustietan zeuan. .. ustez, . (-). . 1. ustez, . (a). izena. Iritziz.. Nere ustez eztago ondo./ Ustez ondo ein nebalakuan da azkenian kalabazia. Honelako esaldietan, ustez... -ela, edo -elakuan. NOREN ustez .. 2. ustez, . (c). izena. Ematen du.. Beti artzekuekin dago, ustez e bere kontura bizi gala./ Liñuak loria ederra eukitzen dau, anillan kolorekua, dana berdiñ-berdiñ, ustez itxasua dala. Aniz.... uste eztako, uste eztakua. (c). izenlaguna. Ustegabekoa.. Uste eztakon bat pasatzen ezpajaku seiretarako Madrillen gare./ Kinielia tokau jakue. Uste eztako diruokin teillatua konpondu bia dabe. . Sin. ustébareko.. uste barik, . (b). adberbioa. Inesperadamente.. Berak bape uste barik famoso ein zan. .. beste uste batekua izan, . (c). esapidea. Beste iritzi batekoa izan...
beste uste batekua izan. (c). esapidea. Beste iritzi batekoa izan..
uste barik. (b). adberbioa. Inesperadamente.. Berak bape uste barik famoso ein zan. .
ustez. (-). 1. ustez, . (a). izena. Iritziz.. Nere ustez eztago ondo./ Ustez ondo ein nebalakuan da azkenian kalabazia. Honelako esaldietan, ustez... -ela, edo -elakuan. NOREN ustez .. 2. ustez, . (c). izena. Ematen du.. Beti artzekuekin dago, ustez e bere kontura bizi gala./ Liñuak loria ederra eukitzen dau, anillan kolorekua, dana berdiñ-berdiñ, ustez itxasua dala. Aniz...
1. ustez. (a). izena. Iritziz.. Nere ustez eztago ondo./ Ustez ondo ein nebalakuan da azkenian kalabazia. Honelako esaldietan, ustez... -ela, edo -elakuan. NOREN ustez .
1. usáu. (a). du aditza. Usar.. Bizikleta au usau barik dago.. Norbait —gizon edo emakume— sekula harreman sexualik izan gabea dela adierazteko ere bai. Au sekula usatzekia da ero. Gizonai be ola esango jako. Gizon au oinddio bustitzeke jak, au sekula aprobatzeke jak, au oinddio eskapullatzeke jak. Je, je, ori be esan oi da. Don. .
usáu. (-). 1. usáu, . (a). du aditza. Usar.. Bizikleta au usau barik dago.. Norbait —gizon edo emakume— sekula harreman sexualik izan gabea dela adierazteko ere bai. Au sekula usatzekia da ero. Gizonai be ola esango jako. Gizon au oinddio bustitzeke jak, au sekula aprobatzeke jak, au oinddio eskapullatzeke jak. Je, je, ori be esan oi da. Don. .. 2. usáu, . (c). da aditza. Ohitura izan.   Ser costumbre.. Gaiñera len gurian usatzen zan, kuadrilla aundixa be bai, ni gaztia nitzanian gurian pare bat mirabe be bai, da beratzi bat lagun, zortzi-beratzi bat lagun, beti. katillu lurrezkuak, aundixak izete zien, lelengo danak saldia. Hil./ Neu be sekula kafian egoteke ezkondutakua naiz. Ez zan usatzen. Hil./ Lenao asko usatzen zan asun-blastiuak emutia./ Gustatzen jat puxkat (sagardoa). Ezkare usauta. Puxkat erango neuke, baiña asko ez. Mertz./ Jeneralmente guk usatzen giñuan astian lelenguan iltzia (txerria). Don. Siestia nik beti usatzen juat. Don.. Usatzen da, zan, giñuan, ez gare usauta... Adin handikoen artean normalak, baina bestela ez dira ia erabiltzen. ..