Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

1. zintzo, zintzúa. (a). adjektiboa. Esanekoa.   Formal, obediente.. Oso mutiko zintzua da Mikel.. Haurrez ia beti. .
4. ziri, zirixa. (d). izena. AZAOKETARAKO ZIRI. Linu edo gari azaoak lotzeko egurrezko makilatxo okerra, puntan kakutxoa duena.. Olase artu eskutaratxo bat, dozena bat zer, buelta emon da biurtu; zirixak pe izaten zien alde baten kakutxua daukenak, zirixak egurrezkuak. Juana.. AZAOKETARAKO ZIRIxa ere bai..
zoroétxe, zoroetxía. (c). izena. Manicomio.. Onek zoroetxia emuten dau. .
zórro-zórro egon. (c). esapidea. ZÓRRO-ZÓRRO IBILLI. Serio, inori konfiantzarik eman gabe egon, ibili.. Kuadrillan be beti zorro-zorro ibiltzen da. .
zorróta, zorrotía. (d). izena. Zorroarekin errotara egiten zen atzera-aurrera.. Zorrotia izaten zuan ba, artu garixoi astuan da. Klem.. Lekuzkoetan, batik bat. Bolura noia zorrotara. . Ik. garí-zórro.
zórrotz. (-). 1. zorrotz, zorrótza. (a). adjektiboa. Afilado, -a.. Ant. amots. . lábaiñia baiño zorrótzaua, . (c). esapidea. Oso zorrotza.... 2. zorrotz, zorrótza. (b). adjektiboa. TXORROTX. Pertsona zurrunez eta disziplina zaleez esan ohi da.   Se dice de las personas muy rígidas y disciplinadas.. Oso zorrotza da umiekin. . TXORROTX ere bai. Honek oraindik zentzu despektibo gehixeago du. Bestiekin txorrotxa da petral aura, baiña bere buruakin ez... 3. zorrotz, zorrótza. (c). adjektiboa. Zentzu positiboan ere esaten da.   Se dice de las personas agudas, precisas en su trabajo, ingeniosas, etc.. Politikaz eskribitzen dabenian zorrotza da Ortzi. ..
1. zorrotz, zorrótza. (a). adjektiboa. Afilado, -a.. Ant. amots. lábaiñia baiño zorrótzaua. (c). esapidea. Oso zorrotza...
2. zorrotz, zorrótza. (b). adjektiboa. TXORROTX. Pertsona zurrunez eta disziplina zaleez esan ohi da.   Se dice de las personas muy rígidas y disciplinadas.. Oso zorrotza da umiekin. . TXORROTX ere bai. Honek oraindik zentzu despektibo gehixeago du. Bestiekin txorrotxa da petral aura, baiña bere buruakin ez..
3. zorrotz, zorrótza. (c). adjektiboa. Zentzu positiboan ere esaten da.   Se dice de las personas agudas, precisas en su trabajo, ingeniosas, etc.. Politikaz eskribitzen dabenian zorrotza da Ortzi. .
zorroztáille, zorroztaillía. (b). izena. Afilador.. Motozerria zorroztailliana eruanda daukau. .
zorróztarri, zorróztarrixa. (c). izena. Tresnak zorrozteko arenarria.   Piedra arenisca de afilar.. Zorroztarrixa ba are-arrixa, kutxillo-ero, zera-ero atxurrak zorrozteko arrixa. Gure albergako arrixan be zorrozten jittuen zerak. Klem.. Pedalez mugitzen denari destera.. Ik. arri.
zorróztu. (a). du aditza. Afilar.. Ant. amóstu. Ik. arríttu.
zorroztúra, zorrozturía. (c). izena. Zorroztutako unea.   La zona delgada y afilada de un objeto cortante.. Zorroztura guztia joate jako segiai segarrixa gaixki erabilli ezkero.. . Ik. pikadura.
3. zórro, zórrua. (c). adjektiboa. Pentsatzen duena kanporatzen ez duena.   Reservado, -a, arisco, -a, poco comunicativo.. Zorruaua da zorruaua..., egun guztia berakin da etxatsu berbaik etarako./ Anai zarrena beti izan da zorro xamarra. . Ik. mozorro. zorro-zorro, . (-). onomatopeia. "Sonido del dormir profundo.. Horrek daka osasuna, horrek! Jan ondo eta lo zorro-zorro." (SB Eibetno). .. zórro-zórro egon, . (c). esapidea. ZÓRRO-ZÓRRO IBILLI. Serio, inori konfiantzarik eman gabe egon, ibili.. Kuadrillan be beti zorro-zorro ibiltzen da. ..
2. zorro, zorrua. (-). izena. (Eibar.) Funda de arma, vaina. .
1. zorro, zorrúa. (c). izena. Saco que iba con grano al molino y volvía con harina.. Makiña bat buelta einddakuak ga zorruakin Bolura./ Zakuan sartu ta gero esate jako ari zorrua. Errotara baldin badoia: zorrua. Zakua bete ta eruateko, batek baldin badaroia astuan artuta, “zorruakin oia?” esango jak; da ostera e, gari-kutxatik zorrora botatzen ezta jardutzen, ezta esaten. “Zakua betetzen lagunduidak gero zorrua eruateko”. Gauza bati bi izen, bi formatan. Don. .
zorókillo, -a, zorókillua, -ia. (c). adjektiboa. ZORÁKILLO. Zoro samarra.   Locuelo, -a.. Bai, ori be zorokillo majua izan zuan bere denporan. .
zórri. (-). 1. zorri, zorríxa. (a). izena. Piojo.. Jentiak diño Cruz Verde-k zabaltze zittuala zorrixak negoziua eitteko./ Ilddakotik derrepente aldetzen dau zorrixak. Mertz. . Ik. bartz. . zorrixán pare, . (b). esapidea. ZORRIXÁN MODUAN. Ugaritasun konparaketa.. Umia zorrixan pare egoten da ikastolako atian. .. . zórrixak mántentzera, . (d). esapidea. Miseriak pasatzera. A pasar miseria. Lit.: "A dar de comer a los piojos".. Krieda ta al dan lekura, danok, bieko juan. Zorrixak mantentzera. Orduan zorrixa be bazan... Bai ba, etzauan linpiezaik eta. Mertz. .. . gólpe zórrik ez jo, . (c). esapidea. Lan apurrik ere ez egin.. Eztau kurso guztian golpe zorrik jo. ... 2. zorri, zorríxa. (d). izena. Fruta-arbolen kokoa.   Pulgón.. Ik. koko..
zórrixak mántentzera. (d). esapidea. Miseriak pasatzera. A pasar miseria. Lit.: "A dar de comer a los piojos".. Krieda ta al dan lekura, danok, bieko juan. Zorrixak mantentzera. Orduan zorrixa be bazan... Bai ba, etzauan linpiezaik eta. Mertz. .
zorrixán pare. (b). esapidea. ZORRIXÁN MODUAN. Ugaritasun konparaketa.. Umia zorrixan pare egoten da ikastolako atian. .
2. zorri, zorríxa. (d). izena. Fruta-arbolen kokoa.   Pulgón.. Ik. koko.
zorriketa, zorríketia. (d). izena. Despioje. . zorríketan, . (c). adberbioa. Zorriak kentzen, oiloak bere luma artean pikuka, adibidez.   Despiojándose, matando los piojos a picotazos (las gallinas, por ej.).. Oilluak zorriketan dabitz egun guztia ta biar eurixa seguru.. Hurrengo egunerako euri iragarpentzat hartu izan da oiloen zorriketa. ..
zorríketan. (c). adberbioa. Zorriak kentzen, oiloak bere luma artean pikuka, adibidez.   Despiojándose, matando los piojos a picotazos (las gallinas, por ej.).. Oilluak zorriketan dabitz egun guztia ta biar eurixa seguru.. Hurrengo egunerako euri iragarpentzat hartu izan da oiloen zorriketa. .
zorristo, zórristua. (d). adjektiboa. Zorritsua, kalamidadea. Pertsonez nahiz abereez, txakurrez batik bat.   Piojoso, calamidad.. Alako zorristo batekin ezkondu zonan azkenian./ Ator ona, zorristo! (txakurrari). . Apelatibo gisa, batik bat; bestela zorritsu. Etim.: «zorri-biztu», ziurrenez..