Laburpena
1. Erregetxe, Erregetxía. (d). toponimoa. San Martzialen dagoen txabola, lehen errege-erreginak aldatzeko, txokolatea emateko, trasteak gordetzeko, etab. erabiltzen zena.. Lenagoko usarixora eittia pentsau zeban itxuria, ta errege-jantzixak —Erregetxia esaten jakon txabola bat dago San Martzialen— eta lenaoko usarixua izango zan, itxuria, matrimoniuak izete i zittuan, urtian ezkondutako... zeren batzuk, eren pajiekin da eren jantzixekin, San Martzialera mezetara etorri, tta gero txokolatia emoten i jakuen auzuak. Klem.. Ik. errege-erregiñak.
Ezaguera
Ia galdua
Hurrenkera
1
Forma mugatua
Erregetxía
Laburpena
Errégenak. (b). izen propioa. ERRÉGEN EGÚN, . El día de Reyes.. Laster die Erregenak./ Erregenetan Eibarko tianera goiaz bazkaltzera./ Oiñ Olentzero dan bezelaxe len Erregen eguna zan umiendako egunik aundiña.
.
Ezaguera
Nahiko ezaguna
Laburpena
eltxaior, eltxaiorra. (d). adjektiboa. (Angiozar.) Temosoa. Frankoa edo noblea ez dena.. Zela izan leike personia ain eltxaiorra!.
Ezaguera
Ia galdua
Forma mugatua
eltxaiorra
Laburpena
dilín-dalán. (c). onomatopeia. TILIN-TALAN. Intxarri, txilin edo kanpai hotsaren onomatopeia.. Abadia ta monagillua badoiaz dilin-dalan konjurua eittera. .
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Laburpena
demas-demasa ez izan. (c). esapidea. DEMAS-DEMASA EZ EGON. Badaezpadakoa, eskasa izan, egon.. Aurten tomatiak eztare demas-demasak./ Felix ikusi dot. Gizajua eztago demas-demasa. . démas, demása. (b). adjektiboa. MAS. Handia, itzela. Grande, enorme.. Mozkor demasa arrapau giñuan atzo./ Jesus zelebria da demasa.. Artikuluaz ia beti.. Ik. mortála, itzala, demaséko. demas-demasa ez izan, . (c). esapidea. DEMAS-DEMASA EZ EGON. Badaezpadakoa, eskasa izan, egon.. Aurten tomatiak eztare demas-demasak./ Felix ikusi dot. Gizajua eztago demas-demasa. . démas, demása. (b). adjektiboa. MAS. Handia, itzela. Grande, enorme.. Mozkor demasa arrapau giñuan atzo./ Jesus zelebria da demasa.. Artikuluaz ia beti.. Ik. mortála, itzala, demaséko. . demas-demasa ez izan, . (c). esapidea. DEMAS-DEMASA EZ EGON. Badaezpadakoa, eskasa izan, egon.. Aurten tomatiak eztare demas-demasak./ Felix ikusi dot. Gizajua eztago demas-demasa. . . démas, demása. (b). adjektiboa. MAS. Handia, itzela. Grande, enorme.. Mozkor demasa arrapau giñuan atzo./ Jesus zelebria da demasa.. Artikuluaz ia beti.. Ik. mortála, itzala, demaséko... demasak eiñ, . (-). . Ik. demasékuak eiñ, esan, entzun....... demasak eiñ, . (-). . Ik. demasékuak eiñ, esan, entzun......
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Laburpena
Ezaguera
Daturik ez
Laburpena
4. bete. (a). adberbioa. Lleno.. Frontoia gaur bete zeuan.
. Beteta esaten da gehiago.. beteta, . (c). adberbioa. (lagunartekoa.) Mozkortuta.. Atzo be ondo beteta etorri giñuztan. Don... kamiño betian, . (c). esapidea. Ibiltzerakoan eseak eginez edanda egoteagarik.. Andramaittan kamiño betian etorri giñuztan Elgetatik Uberara.
.. bete-betian, . (b). adberbioa. De lleno.. Bete-betian jo zeban autuak./ Gaixoik zeuala bete-betian arrapau zeben esamiñak... béte-béte eiñ, . (c). esapidea. Asko edan.. Riojatik bete-bete eindda etorri zittuan.
.. béte-béte, . (a). adberbioa. Lleno del todo.. Kotxia bete-bete ekarri dot.
..
Ezaguera
Oso ezaguna
Hurrenkera
4
Laburpena
besarte, besartie. (-). izena. (Leintz.) Beso artea.. Itxurie harek pe harrapau juan norbait besartien ta ni eta nire bizikleta kontuok ahaztu. (AA ArrasEus, 190. o.).
.
Ezaguera
Daturik ez
Forma mugatua
besartie
Laburpena
begíra saldu. (b). esapidea. BEGIRA EROSI. Vender o comprar algo (el ganado o los árboles del bosque, generalmente) sin pesarlo ni medirlo, llegando a un acuerdo por su aspecto el comprador y el vendedor.. Lenago txalak begira saltzen zien ixa beti.. Ik. pixura saldu, ítxurara saldu edo erosi.
Ezaguera
Nahiko ezaguna