Skip to main content

Eibar

  • txorokil, txorokilla. (-). izena. (Eibar.) "Garandutako artaburua. . Txorokillekin su aundixaua egin genduan soluan.. Sin. artákaskara.
  • 1. txortabar, txortabarra. (c). izena. (Eibar.) Abar-sorta. . Sin. abar-sórta.
  • 2. txortabar, txortabarra. (d). (Eibar.) Antzinako tabakorri klase bat.. Oillo-saldia edo dalako orrek eztarri guztia pikatzen jok, orrek aintziñako txortabarrak baiño txarraguak dittuk. (SM Zirik). .
  • 2. txuringa, txuringia. (-). izena. (Eibar.) Almorranas, hemorroides.. Ein bihar izan zittuan indarregaz, txuringiak urten zetsan. (AAG Eibes). .
  • 4. txutxu. (-). onomatopeia. (Eibar.) "Onomatopeya del rumor, del cotilleo." (SB Eibetno)..
  • 1. txutxu, txutxua. (-). izena. (Eibar.) Arrautza, haur hizkeran..
  • udaguen, udaguena. (-). izena. (Eibar.) "Udazkena. Baserrietan kalean baino gehiago erabiltzen da berba hau." (AAG Eibes). .
  • udalora, udaloria. (-). izena. botanika (Eibar.) primula vulgaris. Primula, vellorita. .
  • ukat egiñ. (c). aditza. (Eibar.) Neka-neka egin, lehertu.   Rendirse a la fatiga o a otro exceso.. Kurutze astunan azpixan iru bider ukat ein ei eban gure Jaunak, urkamendiko tokira eldu aurretik. (Etxba Eib)./ Ukat eindda aillegau nitzuan Aixkorriko puntara. . Sin. ukatu.
  • 2. ume gorri, ume gorrixa. (-). izena. (Eibar.) "Polluelo (txoriarena) recién eclosionado." (SB Eibetno)..
  • ume zorri, ume zorrixa. (-). izena. (Eibar.) Ume lotsabakoa. . Gaur egunian ume zorri guztiak zigarrua auan dabela ibiltzen die kalean. (AAG Eibes)..
  • urak euki. (-). esapidea. (Eibar.) Norbaiten traza edo antzeko nortasuna izan.. Orrek bere aittan urak dakaz. .
  • urandra, urandria. (-). (Eibar.) triturus sp.. Tritón. .
  • urdin-illundu. (-). aditza. (Eibar.) Pavonar. .
  • urebagi, urebagixa. (-). izena. (Eibar.) "Tenplian pieziari iñoiz gertatzen jakon zartaria edo ebagixa ur hotzegixan hozten danian." (SB Eibetno)..
  • uroillo baltz, uroillo baltza. (-). izena. (Eibar.) fulica atra. Focha..
  • urre-ari, urre-arixa. (-). izena. (Eibar.) Damaskinatuan erabiltzen den urrezko haria. . Ik. urre-alanbre.
  • urre-orri, urre-orrixa. (-). izena. (Eibar.) Damaskinatuan erabiltzen den urrezko lamina mehea.. Sin. urre-txapa..
  • urre-txorta, urre-txortia. (-). izena. (Eibar.) "(Damaskinatua).   Urre-matazia, gitxi-gora-behera gramo batekua." (SB Eibetno). .
  • urredun, urreduna. (-). izena. (Eibar.) Eibarko lantegia eta familia, damaskinatzaileendako materiala hornitzen zuena..
  • urregin, urregiña. (-). izena. (Eibar.) "Orfebre.   Urrea lantzen dabena." (SB Eibetno). .
  • urretu. (-). aditza. (Eibar.) URRE-GORRITTU. Dorar. .
  • urritx baltz, urritx baltza. (-). izena. (Eibar.) russula nigricans. Rúsula ennegrecida. (SB Eibetno)..
  • urtzaille. (-). (Eibar.) Fundidor.. Sin. galdari.
  • uztárri. (-). (Eibar.) BUZTARRI (EIB.). 1. uztarri, uztarríxa. (b). izena. Yugo. . uztarri baten ipintzeko modukuak, . (c). esapidea. Biak antzekoak.... 2. uztarri, uztarríxa. (d). izena. Etxearen egituran, aidean geratzen diren osagaiak uztartzen dituen egurra. Uztarriak tximiniarako leihoak edo eskailera-zuloak egin behar direnean dira beharrezkoak, moztutako kuartoiak edo kapirixoak bertan dutelako asentaleku berria... 3. uztarri, uztarríxa. (d). izena. Dolareko ardatzean, azpiko ohola zanpatzen duena.   Muela (?) del lagar.. Lelengo tablia bota, gero beste orrek, senduauak, da aren gaiñian etortzen zan uztarrixa, aura goittik bera datorrena ejian, aura ezta apartatzen, aura betik an ibiltzen da gora ta bera. Don. ..