Skip to main content

izena

  • ankaots, ankaotsa. (b). izena. Ibiltzean oinek ateratzen duten hotsa.. Kanpuan ankaotsa entzun dot baiña etxat inportantziaik emon. .
  • 1. ánkape, ánkapia. (b). izena. Hanka azpia.   La planta del pie.. Iltzia sartu jat ankapetik.. Sin. ankázpi. Ant. ankágaiñ.
  • ankásartze, ankásartzia. (a). izena. Metedura de pata.. Egundoko ankasartzia euki najuan ire amakin..
  • ankátrapu, ankátrapuak. (d). izena. Antzina oinak biltzeko erabiltzen ziren oihalak, galtzerdirik ez zenean. . Sin. txapiño.
  • ankáurkilla, ankáurkillia. (d). izena. Bi izterrak bat egiten duten lekua.. Ankaurkilla altua jaukak orrek. Don. . Ik. úrkilla.
  • ankazaiñ, ankazaiñak. (d). izena. (Eibar.) "Tendones de los pies.. Ankazaiñak tripakixeri on eitten detse..
  • ankázpi, ankazpixa. (a). izena. Hankaren azpia.   La planta del pie.. Ankazpixa urratu jatan Urbixako bidian.. Sin. ánkape. Ant. ankágaiñ.
  • ankazulo, ankazulúa. (b). izena. Elurretan edo lur bigunetan egindako hanka marka. . Beixak egundoko ankazuluak egin dittue ortuan./ Basurdian ankazuluak agiri zien edurretan..
  • ankázur, ankazúrra. (c). izena. Hanka-hezurra.   Espinilla, tibia.. Ankazurra apurtu dau fubolian./ Ankazurreko ederra artu neban pedalakin..
  • ankiñ, ankiña. (d). izena. Bergarako tela urdina.   Mahón, "Azul de Bergara".. Emen Bergaran eitten zan telia zan urdiña, lanerako urdiña, ari Bergaran esate jakon urdiña, baiña Durango aldian “ankiña” esaten dotse, ankiña. Eztot beste iñun entzun. Josu.. Sin. máun.
  • 1. anpólai, anpólaixa. (b). izena. Gerezi mota eder bat, estimatuena agian.   Cereza ampollar.. Gure etxaburuko keixia, anpolaixa.. Anpolai gorrixa, zurixa eta beltza bereizten dira. .
  • 3. anpólai, anpólaixa. (d). izena. Antzina okaran arbola basatiei, basokanei, esaten zitzaien. . Ik. okán txímillo.
  • 1. ánpor, anpórra. (d). izena. ENPOR. Enbor takarra: ateratako arbola ipurdia, arapoz jositako enborra, eta halakoak.   Cepa de árbol arrancado de raíz, tronco deforme, etc.. Mutikotako gure dibersiñua izaten zuan basuan zeren anporrei buelta emon da barrankuan bera botatzia./ Pago-burua, por ejenplo, enporra esate ako. Sustarrak pe enporrak die. “Ekarrik ortik enporra”, esate zan beian sua eitten zanian. Baztarrian ipintzeko sua zaintzen zebenak. Mart.. Hitz ia galdua.. Ik. pago-búru, arbóla-ipurdi.
  • 3. ánpor, anpórra. (d). izena. (Eibar.) Gezur handia.. Anporra zuk oiñ esan dozuna. (AAG Eibes). .
  • antíoju, antíojuak. (a). izena. ANTÍAJU. Betaurrekoak.   Gafas.. Antiojuak apurtu doste mutikuak.. Ik. antíparra.
  • antíparra, antíparrak. (c). izena. Betaurrekoak.. Botilla-ipurdixan lakotxe antiparrekin ibiltzen zuan.. Erdi-brometan bezala esaten da hitza, oso serioa ez balitz bezala.. Ik. antíoju.
  • antósiñ, antosíña. (a). izena. Ura edateko erabiltzen den eskuleku bakarreko metalezko ontzitxoa.   Acetre, bacineta.. Kaletik etorri tta antosinkara ura eran neban danga-danga.. Sin. txolet.
  • ánts, ántsa. (d). izena. Hatsa, kiratsa, usain txarra.   Hedor.. Sartziaz batera egundoko antsa sentidu juat./ Etxakixat zerena dan, baiña joaten eztan antsa jaok etxian.. Gutxi erabilia, familia batzuetan hitz arrunta bada ere. Usain txarra da esanena. .
  • antton, anttona. (-). izena. "Tonto.. Eon ari trankill, ezton galduko, ezton anttona ta." (Lar Antz). .
  • 2. antxíntxika, antxíntxikia. (b). izena. El correr.. Manifestaziño erdixan, agertu zien poliziak, eta aura zan aintxintxikia./ Antxintxikia geixao gustatzen jat igarixa baiño.. Sin. antxíntxiketa. Ik. tróte.
  • antxintxikalári, antxintxikalaríxa. (b). izena. AINTXÍNTXIKALARI ETA ABAR. Korrikalaria.. Antxintxikalariz betetzen die bide baztarrak udazkenian..
  • antxíntxiketa, aintxíntxiketia. (b). izena. ANTXÍTXIKETA, AINTXÍNTXIKETA, AINTXÍTXIKETA. El correr.. Antxintxiketia ona da osasunerako.. Sin. antxíntxika. Ik. tróte. antxintxiketan, . (a). adberbioa. Korrika.. Antxintxiketan nabil egun guztia./ Ixa egunero ikusten dot aintxintxiketan. . Gaurko umeak «korriketan» eta halako asmazioak esaten hasi dira.. Sin. antxíntxika..
  • ántxoa, ántxoia. (a). izena. Ántxua ere entzun daiteke. Anchoa.. Antxoak dauzkau afaltzeko..
  • antxúme, antxumía. (b). izena. Ahuntzaren umea.   Cabrito.. Auntz pinttuak iru antxume eittu./ Antxumia daukau bazkaltzeko.. Sin. aume (Lein.).
  • 1. antz, ántza. (a). izena. Traza.   Parecido, semejanza.. Neskatilla orrek aittan antz demasa dauka.. Ik. traza, taju, ikutu.. Ik. tráza, taju, ikutu. antzéra, . (c). adberbioa. Antzagatik.   Por el parecido.. Antzera igarri dotsat Hilarion alabia dana.. Ik. antzéra..