Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

etziñáldi, etziñaldíxa. (c). izena. ETZANÁLDI. Etzanda igarotako unea.   Rato en el que se permanece acostado, bien en la siesta o en otro momento.. San Fermiñetatik gentozela etziñaldi edarra ein giñuan Lizarrustiko pagopian. .
eu. (a). izenordaina. Hi-ren intentsiboa.   Tú mismo.. Euk jakingok nun laga doken giltzia. .
eukálitu, eukálitua. (b). izena. botanika EUKALITRU. Eucaliptus globulus. Eucalipto.. Zenbaitek "eukálitru" deitzen dio. Kanpotik ekarritakoa bada ere, dezente dago Euskal Herrian, kostaldean batez ere. Bergara aldean zeuden sailak, 85eko izozteak ihartu zituen. Eukalitu lurrunak onak dira katarroak biguntzeko. .
éuki. (-). 1. euki, . (a). du aditza. Tener. "Dirua euki" ulertzen da zenbait testuingurutan.. Aura Mekolaldeko fabrikan ero ta, itxuria arek euki eingo zuan. JJp. . Inon emuna urrixa, obe da norberan eukixa, . (-). esaera. (Antzuola.) Inoren menpe egotea txarra da." (Lar Antz)... Ezer eztaukanak emon gura (edo gogua), . (-). esaera. "Ezer ez duenak beti borondate ona." (Lar Antz) .. Daukanak dauka, eztaukanak baleuka, . (d). esaera. .. Daukanari darixo, . (-). esaera. "Zer edo zer daukanak ezagun izaten duela.. Kriston BMWia erosi dau aldamenekuak. Daukanari darixo... órrek dáuka eukíxa, . (c). esapidea. Ugari daukala.. Keixa arbola orrek dauka eukixa. . Fruituez bakarrik entzun dut.... 2. euki, . (c). du aditza. Hizkuntzak jakin.. Ni seminaixuan egon nitzan frailletan da, erderaik ez geunkan, antxe puxkat ikasi entenditzeko beste. Don./ Baxilion alabiak iru idioma ei dauzka . estúdixuak éuki, . (c). esapidea. Tener estudios.. Etzeukan estudixoik pe ta errekauak eitten asi zan.... 3. euki, . (b). du aditza. Mus jokoan nahi, onartu.   "Quiero" en el mus.. ..
1. euki. (a). du aditza. Tener. "Dirua euki" ulertzen da zenbait testuingurutan.. Aura Mekolaldeko fabrikan ero ta, itxuria arek euki eingo zuan. JJp. . Inon emuna urrixa, obe da norberan eukixa, . (-). esaera. (Antzuola.) Inoren menpe egotea txarra da." (Lar Antz)... Ezer eztaukanak emon gura (edo gogua), . (-). esaera. "Ezer ez duenak beti borondate ona." (Lar Antz) .. Daukanak dauka, eztaukanak baleuka, . (d). esaera. .. Daukanari darixo, . (-). esaera. "Zer edo zer daukanak ezagun izaten duela.. Kriston BMWia erosi dau aldamenekuak. Daukanari darixo... órrek dáuka eukíxa, . (c). esapidea. Ugari daukala.. Keixa arbola orrek dauka eukixa. . Fruituez bakarrik entzun dut...
Daukanari darixo. (-). esaera. "Zer edo zer daukanak ezagun izaten duela.. Kriston BMWia erosi dau aldamenekuak. Daukanari darixo..
Daukanak dauka, eztaukanak baleuka. (d). esaera.
Ezer eztaukanak emon gura (edo gogua). (-). esaera. "Ezer ez duenak beti borondate ona." (Lar Antz) .
órrek dáuka eukíxa. (c). esapidea. Ugari daukala.. Keixa arbola orrek dauka eukixa. . Fruituez bakarrik entzun dut..
eulimándo, eulimandúa. (c). izena. Moscardón.. Egualdi beruakin ganauak eulimandoz betetzen die. .
eulondo, eulondua. (d). izena. (Oñati.) Euria egin ondorengo garaia.  "Eulónduan: después de la lluvia." (Izag Oñ). .
eún-píeza, eún-piezía. (d). izena. Linu-hariz eginiko oihala.. Eun-piezia ein, da gero lixibia eitte zan da, zurittu. Aniz. .
eúntegi, eúntegixa. (d). izena. Ehuna egiteko makina. Zurezkoak izaten ziren, eta eskuz eta hankaz egiten zen lan.   Telar.. Makiñak Kataluñan erosittakuak, baiña zien lengo euntegixak bezela, baiña mekanikaz lana eitten zebenak, baiña sistema berdiña. Ez oinguak bezela, pletiniakin-da, flejiakin-eta, aiziakin-eta; olakoik ez, lengo zarrak. Josu. .
euntsiñ. (-). Ik. éutsi.
eupára. (-). izena. 1. eupara, euparía. (b). izena. Eupada. Etxe barrukoei atetik eginiko deia.   "Voz de llamada en casa ajena." (Etxba Eib).. Iñok ezpadotsu atera urtetzen eupara aundi bat eiñ, siestan igual egongo die ta. .. 2. eupara, euparía. (b). izena. Kanpoan egiten den dei oihua.. Otx ein basuai, zein da etxia balitz letz, da arek euparia ein, dda kontestau daben moduan kontestau. Hil./ Euparia ein dau baiña ezta berbetara geratu./ Euparia ein dau baiña ezta berbetara geratu. ..
1. eupara, euparía. (b). izena. Eupada. Etxe barrukoei atetik eginiko deia.   "Voz de llamada en casa ajena." (Etxba Eib).. Iñok ezpadotsu atera urtetzen eupara aundi bat eiñ, siestan igual egongo die ta. .
2. eupara, euparía. (b). izena. Kanpoan egiten den dei oihua.. Otx ein basuai, zein da etxia balitz letz, da arek euparia ein, dda kontestau daben moduan kontestau. Hil./ Euparia ein dau baiña ezta berbetara geratu./ Euparia ein dau baiña ezta berbetara geratu. .
euregándu. (c). du aditza. Apropiarte.. Ik. beregándu.
éuri, euríxa. (a). izena. Lluvia.. Ik. eulántz, eulánpar, eulórde. eurixak jo, . (-). esapidea. EURIXAK EMON. Euria egin, euriari ekin.. Autsa eitten da, ta eurixak joten baldin badau, aguruau ala be. Andres./ Gero eurixak emon juan eta ezin izan giñustan bi illabetian souan sartu. .. euríxa járdun, . (a). du aditza. EURÍXA IZAN. Estar lloviendo.. Eurixa diardu arra-arra./ Atzo afaittako orduan eurixa zan./ Oiñ euririk bada?. Ik. goixan-béian.. euríxa eiñ, . (a). du aditza. Llover.. Gaur eurixa eingo dau. .. euriráko egon, . (c). esapidea. Tener el tiempo tendencia a llover. . Laiño beltzak dabitz joan dan egunetan baiña egualdixa eztago eurirako... euri txiki, euri txikixa. (-). izena. Indar gutxiko euria. . Gutxi erabilia.. láiño, laiñúa. (a). izena. Nube, niebla (orokorra).. Laiño beltzak agiri die./ Goizian laiño itxi-itxixa zeuan.. Galdara maillaztua esaten omen zitzaion aspaldi Angiozarren forma bereziko laino batzuei. Aramaion, laiño maillatuek bildotsak ematen dutenei. Oñatin, laiño litxakiñak laino meheei, litxak bezalakoei. . komentario 1.. euri áundi, euri áundixak. (b). izena. Lluvias torrenciales.. Azkenengo euri aundixak eruan eben zubixa...
euri áundi, euri áundixak. (b). izena. Lluvias torrenciales.. Azkenengo euri aundixak eruan eben zubixa..
euri txiki, euri txikixa. (-). izena. Indar gutxiko euria. . Gutxi erabilia.. láiño, laiñúa. (a). izena. Nube, niebla (orokorra).. Laiño beltzak agiri die./ Goizian laiño itxi-itxixa zeuan.. Galdara maillaztua esaten omen zitzaion aspaldi Angiozarren forma bereziko laino batzuei. Aramaion, laiño maillatuek bildotsak ematen dutenei. Oñatin, laiño litxakiñak laino meheei, litxak bezalakoei. . komentario 1 tripaki-laiño, tripaki-laiñuak. (-). izena. (Angiozar., Antzuola.) "Los cirros (nubes)." (Izag Antz).. Ik. beláiño...
eunle. (-). Ik. éule.
eúngiñ, eungíña. (d). izena. Ehulea.   Tejedor.. Eungiña esaten jakon orri; eungillia ero eungiña. Don. . Sin. eungílle, éule.
eúngintza, eúngintzia. (c). izena. Ehun ekoizpena.   Fabricación de tela. (de lino, tradicionalmente). .