Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

2. aro, arua. (-). (Eibar.) Temple. . Ik. tenple.
aról. (-). 1. arol, aróla. (d). adjektiboa. I. Ahula.   Fofo, -a, hinchado, -a, poroso, -a, de poca fuerza, densidad o consistencia.. I aiz personia arola.. Baita gaixotasunezko gizen faltsuez edo barrutik usteldutako arbolez ere. Gutxi erabilia. . Ik. ául.. 2. arol, aróla. (d). adjektiboa. Ahoberoa eta zoro samarra. Gutxi erabilia. ..
arnása, arnasía. (a). izena. Aliento, respiración. . arnasía joan, . (c). zaio aditza. Arnasa gabe gelditu.. Baloiak estemanguan jo eta arnasia joan jako, ta etxako bela etorri. . Arnasía etorri:arnasa bere onera etorri... arnasía gastáu, . (c). zaio aditza. (eufemismoa.) Hil. . Goizeko seirak aldera arnasia gastau jako... arnasía estútu, . (b). zaio aditza. Arnasa oso jarraian hartu nekeagatik edo osasun arazoengatik. . Arnasia estututa dauka ta eztakitt luzerako izango dan... arnasía berótu, . (a). zaio aditza. Arnasestuka hasi nekeagatik.. Elgetara orduko majo berotu jakun arnasia... arnasia artzeko asti barik, . (-). esapidea. Lanez gainezka, arrapataka. .. arnasía ártu, . (a). du aditza. Respirar. .. arnasa luziak artu, . (d). esapidea. Suspirar. . Ze, arnasa luziak artzen? Don...
armúka, armukía. (d). izena. Harkaitz txikia.   Peñasco.. Ardixak armukapera joaten die billotxa ein barrixan keizpe billa. .
armózau. (a). du aditza. Gosaldu.   Desayunar.. Beti prixaka armozatzen dot..
2. arinddu. (c). da aditza. Burua arindu.   Perder, más o menos, las facultades mentales.. Gure amandriak, arintzen asi zanian, majo jote zeban panderua lapiko tapiakin./ Osasun ona bai, baiña puxkat arindduta egon bia dau./ Bein buruarinddu ezkero, erozer gauza.. arindduta, . (c). adberbioa. BURUARÍNDDUTA. Fuera de su sano juicio. . Aittajuna aspalditxuan buru-arindduta ei dauke. ..
arlotekeríxa, arlotekerixía. (b). izena. Nagikeria, narraskeria, ganorabakokeria.   Dejadez, falta de fundamento.. Baneukan makiña bat zeregiñ, baiña arlotekerixan pasau dot uda guztia..
árma, armía. (a). izena. Arma. . Tiragomia baiño arma okerragoik ezpalego..
armáarri, armáarrixa. (d). izena. Escudo.. Leengo etxejaunen (etxejauna esate jakuen), da etxejaunen etxiak, torriak, armaarrixakin-da. Don..
armagiñ, armagíña. (b). izena. (Eibar.) Armagintzan diharduen bihargina. Armero.. Naixago armagiñ izatia, basarriko baiño./ Armagiñak asko ziran len Eibarren. (Etxba Eib). .
armáilla, armáillia. (b). izena. Harrizko maila.   Peldaño de piedra.. Zazpigarren pisura igotzeko berreun armailla igo bia die.. Ik. máilla.
armaixo aundi, armaixo aundíxa. (d). izena. Arropa zintzilik edukitzeko moduko armarioa.. Ik. errópa-ármaixo.
ármaixo, ármaixua. (a). izena. Armario.. Ik. errópa-ármaixo, sukalde-armaixo, arása-ármaixo.
armazóe, -oi, armazóia. (c). izena. Edozein gauzaren egitura. Armazón.. Armazoia ifintzen da enkolauta; gero ia kolokau eitten da, bisagriakin eta kolokatzen da markuan. Sebas.. Donatorentzat, adibidez, etxearena eskeletua da; armazoia erremintentzat erabiltzen du gehiago.. Sin. eskéleto, zúraje. Ik. etxe.
armeríxa, armeríxia. (a). izena. (Eibar.) Armagintza. . Asko ziran baserrittik etortzen ziranak armerixara. (Etxba Eib). . Sin. armagintza.
armiarma. (-). Ik. miárma.
armoníxa, armonixía. (c). izena. "Armonixan egon" esapidean erabilia batik bat. Ikusiko dugunez, armonixa ona edo txarra izan daiteke. Giro, lagunarte, barne-egoera, ona edo txarra, alegia, baina armonixan egon beti da urduri eta tenple txarrez egotea.   Armonía. Usado casi exclusivamente en los siguientes modismos. . armonixán egon, pasau. (c). esapidea. Arduratan egon, urduri egon; zerbaiten zain, batik bat.   Estar nervioso, normalmente a la espera de algo.. Alabia falta zan, da gau guztia armonixan egon naiz (edo pasau dot). . Ik. ardurátan egon.. armoníxa ederrían, onían egon, pasau, bizi. (c). esapidea. ONÍAN. Giro onian, lagunarte ederrez. . Eskursiñuan izan ga. Armonixa ederrian pasau dou eguna./ Alkarrekin armonixa txarrian bizitzia baiño obe bakarrik.. Baita armonixa txarrian. Alkarrekin armonixa txarrian bizitzia baiño obe bakarrik...
armonixán egon, pasau. (c). esapidea. Arduratan egon, urduri egon; zerbaiten zain, batik bat.   Estar nervioso, normalmente a la espera de algo.. Alabia falta zan, da gau guztia armonixan egon naiz (edo pasau dot). . Ik. ardurátan egon.
armora, armoria. (d). izena. (Oñati.) "Armóra bat: cualquier montón de piedra." (Izag Oñ). .
1. arol, aróla. (d). adjektiboa. I. Ahula.   Fofo, -a, hinchado, -a, poroso, -a, de poca fuerza, densidad o consistencia.. I aiz personia arola.. Baita gaixotasunezko gizen faltsuez edo barrutik usteldutako arbolez ere. Gutxi erabilia. . Ik. ául.
árgi eiñ. (a). du aditza. Alumbrar.. Argi eidazu linterniakin./ Bonbilla onek eztau argirik eitten.. Ik. argittu.
árgintza, árgintzia. (c). izena. Argin ofizioa.   El oficio de cantero, cantería.. Euskaldun askok jarduten zeban argintzan Españan ziar..
árgiñ, argíña. (c). izena. Cantero. . Sasoi baten argiñ ugari zan Euskal Herrixan..
argíoillar, argíoillarra. (c). izena. Upupa epops. Abubilla. Txoria.. Ille tente-tentiak zauzkalako argioillarra esate zotsen bati..