Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

mázo, mázua. (b). izena. Mazo de madera.. Burdinazkoari PORRA, handi samarra bada, behintzat. Txikiari MAILU edo MAILLUKA. Baserrietan normalean egon ohi den mazo bakarra ERPIL-MAZUA da.. Ik. eskú-mazo, erpíl-mázo.
mazpílddu. (b). du aditza. Aplastar, abollar, apachurrar.. Alkar jo daben bi kotxiak ziero mazpildduta geratu die./ Zakuan sartu ezkero mazpilddu eitten die sagarrak. . Oso hondatuta badago: mazpildduta; hainbeste ere ez denean: maillatuta.. Ik. aputxúrrau, maillatu.
mazpíllune, -a, mazpíllunia. (c). izena. Abolladura.. Ezkerreko aldian dauka mazpillunia kotxiak. .
mediáliñ, medialíña. (d). izena. MEDILIÑ. Baserri edo kale-etxe baten bi parteak bereizten dituen horma sendoa, sua batetik bestera pasa ez dadin.   Pared medianera.. Pareta au mediliña da, ta noizbaitten len emen be atia burdiñezkua zan. Benito. Oso horma zabala da (80 - 100 cm.), eta etxearen alde batetik bestera pasatzeko burdinazko ateak izaten ditu, surik igaro ez dadin. . Oso horma zabala da (80 - 100 cm.), eta etxearen alde batetik bestera pasatzeko burdinazko ateak izaten ditu, surik igaro ez dadin.. komentario 1
médiku, médikua. (a). izena. Médico. .
máxkal, maxkála. (b). adjektiboa. Maskala.   Flojo, -a, débil, sin fuerza.. Ardau au oso maxkala da./ Noraiño aillegatzia pentsatzen dok kotxe maxkal orrekin.. Edariez asko. .
mátxorra. (-). 1. mátxorra, mátxorria. (d). izena. Umerik egiten ez duen aberea, behia, batik bat.   Machorra. Hembra estéril, aplicado sobre todo a las vacas.. Biae edarra dok baiña etxakixat matxorria eztoskun urten biar./ Ekaiztua be esaten da izendakuai, jeneralian, baiña bestiai matxorria. Don.. Emakumeez ere esaten omen da. . Ik. matxórratu.. 2. mátxorra, mátxorria. (d). adjektiboa. Gizon itxurako emakumea.   Mujer con aspecto masculino. (Iraingarria).. Aiztak izenarren, bata señorita utsa ta bestia berriz matxorria. ..
maupirittu. (-). aditza. (Antzuola.) "Maupiri egin.. Orrek begi ondua maupirittuta dauka." (Lar Antz). .
matxórratu. (d). da aditza. Matxorra bihurtu.   Volverse estéril un animal (la vaca, mayormente).. Beti umeske dagon moduan eta umeik ez. Beste bei batzui saltoka ibiltzen dienian, matxorratuta. Klem./ Matxorratu ein dda. Bei ekaiztutakua. Matxorratu ein ddok, ekaiztu ein ddok. Don. . Emakumeaz ere bai. Azen: mátxorratu ere bai. Adibidean ikusten denez, beste behi batzuei saltoka hasten dira matxorratuta daudenean.. Ik. ekáiztu.
maunézko, maunezkúa. (b). izenlaguna. De mahón.. Maunezko prakan modukoik eztago lanerako./ Zein alkondara, maunezkua ala tergalezkua? .
maupiri, maupirixa. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Aurpegia puztuta izatea. Gizen normala ez denean, botikengatik-edo gizendutakoa, normalean.. Ori da maupirixa daukazuna begittan! (Begixak puztuta izatea)./ Aurpegi maupirixa daukazu." (Lar Antz) .
2. mátxorra, mátxorria. (d). adjektiboa. Gizon itxurako emakumea.   Mujer con aspecto masculino. (Iraingarria).. Aiztak izenarren, bata señorita utsa ta bestia berriz matxorria. .
1. mátxorra, mátxorria. (d). izena. Umerik egiten ez duen aberea, behia, batik bat.   Machorra. Hembra estéril, aplicado sobre todo a las vacas.. Biae edarra dok baiña etxakixat matxorria eztoskun urten biar./ Ekaiztua be esaten da izendakuai, jeneralian, baiña bestiai matxorria. Don.. Emakumeez ere esaten omen da. . Ik. matxórratu.
matxóe, -i, matxóia. (c). izena. Refuerzo exterior, hecho de cemento o piedra, de una casa.. Matxoia esate jako, len esan dotena, egur batekin baldin bada puntalau, eta matxoia da kuiñan itten dan pareta bat, berai, zapatia... Zimentua ondo artu ta ormia itte jako berai. Orduan da matxoia. Zapatia be esaten jako. Don.. komentario 1 Sin. zapata.
máun, máuna. (d). izena. MAÓI, MAÓIA. Tela de mahón.. Mauna izan da Bergako telia.. Sin. ankiñ. maunézko, maunezkúa. (b). izenlaguna. De mahón.. Maunezko prakan modukoik eztago lanerako./ Zein alkondara, maunezkua ala tergalezkua? ..
paskuazkúa eiñ. (c). PASKUAKÚA EIÑ. Confesar y comulgar por Pascua.. Aintxiñan Paskuazkua eitteko txartela biar izate zan, da ortarako dotriñia preguntatze zeban abadiak. .
pisk-. (-). Ik. pusk-.
piparra baiño gorrixago jarri. (-). esapidea. Gorri-gorri jarri.   Ruborizarse.. Piparra baiño gorrixago jarri da neskiak eskua emun dotsanian. .
2. plasta-plasta. (c). onomatopeia. Diru-paper asko ateratzearen eta horrelakoen onom.. Ik. plisti-plásta, blasta-blasta.
lapikotxo gorri-gorri, bera bete zorri. (a). esaera. Piperraren igarkizuna. "Lapikotxo gorri-gorri, bera bete zorri: pucherito rojo, todo lleno de piojos (acertijo del pimiento)." (Izag Oñ)..
oingotxétik. (c). adberbioa. Oraintxe bertatik.. Oingotxetik asi biakou datorren urtekua gertatzen. .
kóko jántzi. (d). da esapidea. (Eibar.) Mozorrotu.. Aratoste batzuetan koko jaztia nai eban, baiña iñok ez igartzeko moduan. (SM Zirik).. Sin. mozórro jántzi, kukúmarro jantzi.
lau paretak jo. (-). esapidea. "Toki bat txiki geratu, toki batean ito.. Nik kalia probau dot, baiña gu basarriko gizonok lau paetak, lau baztarrak belaxe jotze ittu." (Lar Antz). .
3. lázo, lázua. (d). izena. Etxegintzan, bi egur elkarrekin batzeko egiten den elkarketa.. Onek frontalak baldin badie, orri eitte jako unixo bat. Au baldin badator onaa, bestia sartze jakon emen, lazuan mouan eitten jakon. Jul.. Sin. júnta.