Sarrera nagusia
Aldaerak
uméske egon
Esanahia
Umesketu. Encelarse la vaca.
Sinonimoak
- umeskétu. (c). da Aditza. Susara jarri behia. · Encelarse el ganado vacuno. “Urrengo umesketzen danian txarolesa bota bia jako.” uméske jarri.
Ikustekoak
- arkéra, arkería. (c). Izena. Ardiaren susara aldia. adb. gisa batik bat. · Celo de la oveja. “Agostuan amarrian, olaxe lagatzeotsat aarixai ardixetara, da orduantxe asten die arkerak. Luis./ Nik itten dotset, aaritzeko denporan ba bi; lelengo bat bakarrik botatzen dot ardixetara, ezta? Baiña geo ardixak mordua dabizela arkera ikusittakuan, ba bi botatzeittut. Enr.” Esamoldeak: arkera egon. 1.arkera egon. (c). Esapidea. Estar en celo la oveja. “Ardixan arkera esaten da ta auntzian be ola esango da ero; nik eztot neuk euki auntzik eta. Don.” 2.arkera egon. lagunartekoa Emakumea bero, sexu gogoz, egon. · Estar cachonda; caliente. “Argi ibiltzia jaken aldemenian dabizen mutillak, arkera samar najaon-eta. (TSE Berb).” Ik. altan egon.
- ígel egon. (d). Estar en celo la cerda. “Txarrixa igel dago. Don.” irausi egon.
- xípu. (d). Adberbioa. En celo la gata. “Katuana xipu. Katuak xipu dare. Udaberrixan katuak xipu. Don.”
- 1.altan egon. (b). Esapidea. Txakurra edo behorra, esate baterako, susara egon. · Estar en celo la perra, la yegua, etc. “Gure Pintto alta dago.”
Oharrak
Sin. umesketu. Ik. alta, arkera, igel, xipu.
Aipamenak
Aipamena bera | Egilea |
---|
Laburpena
uméske jarri.
(b).
uméske egon.
Umesketu. Encelarse la vaca.
“Laster jarriko da umeske pinttia.”
ohar bat
umeskétu.