Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

gáiñera. (a). juntagailua. Además.. Tontoarrua dok tontua, ta gaiñera arrua dana. .
1. gaiña artu. (b). Mendatera, tontorrera edo gailurrera heldu.. Kostata, baiña azkenian artu gontsan gaiña..
gaiñazpi urten. (-). esapidea. GAIÑAZPI JO. "Porrot egin, egoerak buelta eman.. Lantokixak gaiñazpixa seittuan joten dabe./ Urte asko ezta bier familixa baten gauzak gaiñazpi itteko..
gaiñeráko. (-). 1. gaiñerako, gaiñerakua(k). (-). izena. Gainontzekoa, enparauak.   El resto, los restantes.. Zuk kotxia ipintzen bozu gaiñerakua neuk jarrikot./ Ama jatorra da baiña gaiñerakuak.... Sin. gáiñetiko.. 2. gaiñerako, gaiñerakúa. (b). izena. Otordu bateko plater inportantea: haragia, arraina...   El plato fuerte, el principio.. Zuek ensaladia jan bittartian preparaukot gaiñerakua.. Sin. prinzipíxo..
Gabónzar egun, Gabozar eguna. (a). GABONZAR, -AK. El día de Nochevieja.. Gabonzar egunian il zan./ Basarrira goiaz Gabon-zarretan./ Biar Gabonzar eta etzi Urtebarri. . Azen.: Gábonzar ere bai. Sin. Urtézar egun.
1. gaiñerako, gaiñerakua(k). (-). izena. Gainontzekoa, enparauak.   El resto, los restantes.. Zuk kotxia ipintzen bozu gaiñerakua neuk jarrikot./ Ama jatorra da baiña gaiñerakuak.... Sin. gáiñetiko.
5. gaiñ. (-). Ik. esnégaiñ.
gaiñestáli, gaiñestalíxa. (d). izena. Zeru lainotua.   Dícese del cielo nublado.. Gaiñestali onek jarraitzen badau tomatiak gorriña arrapauko dabe./ Gaiñestalixa txarra da orturako./ Uda geixena ein ddau gaiñestali. . adb. gisa, batik bat.. Sin. goiestali.
Gábonetan kéixak. (c). esapidea. Gabonetan gereziak. Neska-mutikoei eskerrak emateko nagusiek egin ohi duten promesa.   Promesa con la que los mayores agradecen algún servicio.. I aiz mutilla i. Errekaua zintzo asko ein ddostak. Gabonetan keixak..
gáiñezka. (b). adberbioa. A rebosar, rebosando los bordes.. Frontoia jentez gaiñezka zeuan. . gaiñezka eiñ, . (-). . 1. gaiñezka eiñ, . (b). esapidea. Rebosar los bordes.. Esniak gaiñezka ein ddost, despistauta neuan da./ Pantanuak gaiñezka eiñ ei dau. .. 2. gaiñezka eiñ, . (c). esapidea. Lehertu, bere onetik irten.. Arjentinan gaiñezka ein ddau egoeriak. .. 3. gaiñezka eiñ, . (a). (lagunartekoa.) Korritu, isuri.. Sartuaz bat egin najuan gaiñezka. (TSE Berb). . Sin. ustu...
gáiñetiko, gáiñetikua. (b). Lo restante.. Amar milla pezeta entregatzeittu ta gaiñetiko guztia berak gastatzen dau./ Gure taillerrekuak lana jaukau ta gaiñetikuak jai.. Sin. ostientzéko, gaiñerako.
gabon pasa. (c). interjekzioa. PASAU GABON. Ondo lo egin.. Gauean, ohera doanari batez ere, esaten zaio..
gabón. (a). interjekzioa. Ilundu ondoren esaten den agur hitza.   Buenas noches.. Ik. egunón. gabon pasa, . (c). interjekzioa. PASAU GABON. Ondo lo egin.. Gauean, ohera doanari batez ere, esaten zaio...
3. gaiñian. (a). posposizioa. GAIÑETIK, GAIÑERA.... Sobre, encima de.. Mai gaiñian dago kutxillua./ Kendu liburuak oe gaiñetik. .
4. gaiñ. (c). posposizioa. Bajo la responsabilidad.. Eneuke ezetara be lan ori neure gaiñ artuko./ Zeure gaiñ artu dozu azkenian ardura guztia.. NOREN GAI.
gaiñegur, gaiñegurra. (d). izena. Kamainako goihabea.   Viga que sostiene el techo de la choza.. Au jo daigun zala gaiñegurra. Mateo. . Sin. gaillur-egur, goiaga.
apixia ikasi. (d). aditza. Habia non dagoen deskubritu. . Ama, ama, oilluei afixia ikesi dutzau. (AA ArrasEus, 215. o.). / Goazen txori-apixak ikastera.. Ik. ikasi.
amutarri, amutarrixa. (-). "Mojón." (SB Eibetno). . Ik. múgarri, ipiñu.
báldo, baldúa. (c). (Ubera.) Suegurra gainean txikitzeko erabiltzen den egur pusketa handia.   Pedazo grande de madera sobre la cual se trocea la leña a hacha.. Aixkoria balduan sartuta dago.. Don.k dio beraiek supiñ deitzen diotela honi, eta baldo dela bringagai den edozein egur pusketa handi.. Sin. súpiñ, trontzil. Ik. trangábel.
babálora. (-). 1. babálora, babáloria. (c). izena. Baba landarearen lorea... 2. babálora, babáloria. (c). adjektiboa. Memeloa, geldoa, mokoloa. Edozer gauzagatik barre egiten duen pertsona, lasaia, maliziarik gabea.   Lelo, -a, soso, -a. Se dice de las personas que se ríen por nada, tranquilas y sin malicia.. Nora joango aiz ba babalora onekin, esandako guztia sinisten jok eta. . Oso despektiboa ez den arren injenuoengatik esan ohi da. Oso gutxi erabilia gaur egun. .. 3. babálora, babáloria. (-). izena. (Eibar.) papaver rhoeas. Amapola...
áxaxa. (b). interjekzioa. Txakurrari esaten zaio, norbaiti kosk egin diezaion.   Voz con la que se azuza al perro.. Axaxa txakurra! Orri, orri!. áxaxa émon, . (c). dio aditza. Azuzar al perro para que muerda y, por extensión, incitar a alguien a algo.. Txakurrai axaxa emon zotsan./ Badakitt mutiko orrei zeiñek emoten dotsen axaxa guri kartelak apurtzeko./ Orregaitik ez ei ziran falta zirikatzailliak diskursua ein zeixan axaxa emonaz. (SM Ezten).. Sin. xaxatu (Lein.), xaxau (Eib.). Sin. xaxatu..
azpí-étaratze, azpí-étaratzia. (c). izena. Ganaduen azpiko zimaurra ateratze eta ohea egite lana.   El trabajo de hacer la cama al ganado.. Julienek beixak jatxi tta nik eitten nittuan azpi-etaratziak.. Ik. ázpixak etára.
burútik joán. (a). esapidea. Ahaztu.. Ziero burutik joanda neukan afaixa geunkana..
biétz-potólo, biétz-potolúa. (a). Pulgar, dedo gordo. .