Kategoria gramatikala
Forma mugatua
biáia
Esanahia
Tradicionalmente, ternera que ya tiene el celo pero todavía no ha parido. Hoy en día se llama así hasta que han parido el primer ternero.
Jakingarriak
Jaio berria urrusa, gero bigantxa, gero biae, eta lehen txala egiten duenean bei gazte. Handik aurrera bei. Gaur egunean lehenengo hiruren lekuan biae entzun ohi da soilik.
Ikustekoak
-
béi, béixa.
(a).
Izena.
Vaca.
Lehenengo txahala egin dutenei bei gazte. Hiru behi klase ziren gure mutikotan: suizak, kolore grisekoak, bei-pinttak edo holandesak (pinttoak), eta bei-gorrixak edo pirenaikak..
Esamoldeak:
beigórri, beigorríxa.
(b).
Vaca del país, de raza pirenáica.
“Beigorrixak esne gutxiao emuten dabe baiña gogorrauak die.”
Pirenaika ere deitzen zaio. Basoan ibili ohi direnak arraza honetakoak dira..
-
bigántxa, bigantxía.
(c).
Izena.
Ternera pequeña de hasta 5 ó 6 meses.
“Bigantxia txikixaua, ta aundixauai esate jako biaia. Porrejenplo txal txiki bat bigantxia ero txal-ixkua da. Aura bigantxa aura aundi eitten danian biaia esate jako, neska txikixai ta aundixai esaten jakon estilora. Mertz./ Jaio berrixa danian geixao esaten jau bigantxia. “Ze dok, urruxia ala ixkua?”. “Urruxia”. “Bigantxia orduan”. Don.”
Jaio berriari urrusa ere bai. Susara jartzen hasten denean biae.
.
-
urrúsa, urrusía.
(c).
Izena.
urruxa.
Txahal edo bildots eme jaio berria.
“Jaio berrixa danian geixao esaten jau bigantxia. “—Ze dok, urruxia ala ixkua?”. “—Urruxia”. “—Bigantxia orduan”. Bueno, jaio berrixan geixao urruxia, gero bigantxia. Don./ Urrusia ta adarixa izeten dia. Urrusia esaten jako emiai. Luis.”
Ixko edo adari-ren oposizioan, batik bat..
Oharrak
Aipamenak
| Aipamena bera | Egilea |
|---|
Laburpena
biáe, biáia.
(b).
Izena.
Tradicionalmente, ternera que ya tiene el celo pero todavía no ha parido. Hoy en día se llama así hasta que han parido el primer ternero.
“Biaia larrera etara bia da, azteko da ta./ Biaia esaten da, gorputz aundixao, edade geixaokin daonian; bigantxia umetxuao dagonian, ia zelua etortzeko inguruan bigantxia izeten dok. Biaia umia eittekia da. ”
Jaio berria urrusa, gero bigantxa, gero biae, eta lehen txala egiten duenean bei gazte. Handik aurrera bei. Gaur egunean lehenengo hiruren lekuan biae entzun ohi da soilik..
ohar bat
Tradicionalmente, ternera que ya tiene el celo pero todavía no ha parido. Hoy en día se llama así hasta que han parido el primer ternero.
“Biaia larrera etara bia da, azteko da ta./ Biaia esaten da, gorputz aundixao, edade geixaokin daonian; bigantxia umetxuao dagonian, ia zelua etortzeko inguruan bigantxia izeten dok. Biaia umia eittekia da. ”
Jaio berria urrusa, gero bigantxa, gero biae, eta lehen txala egiten duenean bei gazte. Handik aurrera bei. Gaur egunean lehenengo hiruren lekuan biae entzun ohi da soilik..
ohar bat
