Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

áixkora, áixkoria. (a). izena. AIZKORA, AXKORA, AZKORA (LEIN.). Aizkora.   Hacha.. Bergaran aixk- ahoskatu ohi da hitz honetan eta bere eratorri guztietan. Hala ere bada aizk- ahoskatzen duenik. .
áixkora-áo, áixkora-áua. (b). izena. El filo del hacha.. Arri gaiñian jardun zeban mutikuak eta aixkora-aua akatsez beteta laga zeban.. Azen.: aixkóra-áo ere bai..
áixkora-bégi, áixkora-begíxa. (d). izena. Aizkora kirtenarendako zuloa.   El orificio de mango del hacha.. Zenbat eta kerten senduaua, aixkora-begi zabalaua./ Aixkora-begixa nasaittuta dauka itxuria, ta kertenak urten eitten dotsa.. Azen.: aixkóra-bégi ere bai.. Ik. laixá-bégi, begi.
áixkora-búru, áixkora-burúa. (b). izena. Aizkoraren atzeko aldea.   Parte posterior, la opuesta al filo, del hacha.. Aixkora-buruakin sartu nittuan iltzak maillukaik eneukan da.. Azen.: aixkóra-búru ere bai.
áixkora-kérten, áixkora-kerténa. (a). izena. Aizkoraren heldulekua.   El mango del hacha. Azen.: aixkóra-kérten ere bai .
aizari. (-). Ik. áizeri.
aizáu. (-). AIZATU. 1. aizáu, . (b). da aditza. Haizatu. Haizez bete ganadua eta lehertzeko zorian jarri.   Hincharse el ganado.. Beixai arbi-atala trabau jako eztarrixan da aizau ein dda. Betenaixuai diar ein biako jako./ Aizautakuan emoten jakon, jaboia urtu balde baten ero ta sartu aotik jaboi-ura, al danik kargauena. Bikarbonatua ta geruao etorriko zien. Eta goma bat estegorrittik, estegorrira barik brantzara sartu, zaku-aundira aiziak etaratzeko, ori be eitten jakon. Don.. Jaboi-ura, bikarbonatoa eta tuboaz gain beste laugarren sistima bat ere erabiltzen zen haizatutako ganadua oneratzeko: béixa zúlatzekua: (tubo bat zuan punta zorrotzakin. Don.) urdailetik sartzea. Gurean beixak zulatzeko eztena deitzen zitzaion... 2. aizáu, . (c). du aditza. Notizia bat, -jakitea komeni ez dena, gehienetan,- barreiatu.   Aventar alguna noticia o asunto, generalmente cuando ésta convendría ser silenciada.. Ik ixilik gordetzeko esaixok eta ikusikok; laster aizauko jok erri osuan...
áittu. (-). 1. aittu, . (c). du aditza. Aditu. Entzun eta ulertu, aldi berean.   Oir y entender al mismo tiempo.. Aittu dok zer esan daben telebisiñuak?/ Altutxuago berba eidak, etxuat ezer aitzen da.. Hitz hau Bergaran baino, inguruetako herrietan erabiltzen da gehiago... 2. aittu, aittua. (d). izena. (Eibar.) SM E. Aditua.   Entendido, versado.. Bidian matarifia billau eben, eta a be eriotza kontuetan aittua zalako edo, gelditu erain detsa ta artu dau Kaximiron pultsua. (SM Ezten)./Gizon aittua legietan. (Etxba Eib)...
1. aiziekin ibili. (c). Gogoekin ibili.. Taberna bat ipintzeko aiziekin dabil aspaldittik..
ajáu. (b). da aditza. Kolorea joan. Itxuratxartu.   Ajarse.. Alkondara ori oso ajauta daukazu ta ezizu jantzi./ Gaztetan ni be ederra nitzuan baiña oiñ majo ajauta najaok..
álaja, álajia. (c). izena. Bitxia.   Joya, alhaja.. Or ibiltzen da alaja danak aldian dittuala pasiatzen./ Alajaz jositta dago ori. Don.. álaja edérra izan, . (c). esapidea. Erreminta ederra izan.. Oiñ sosegauta jaon, baiña gaztetan alaja ederra zonan ori. ..
alárgun bédar, alárgun bedárra. (d). izena. botanika Aconitum napellus (?). Acónito (?). Oso pozoitsua da eta hortik datorkioke izena. Zorriak akabatzeko ere erabili izan da. Uste dugu "acónito" delakoa dela, nahiz eta ezin izan dugun seguru zehaztatu. Zortziehun metrotik gora hazi ohi da landare hau. .
alatu. (-). aditza. 1. alatu, . (d). aditza. (Oñati.) Errieta egin.   Reprender. .. 2. alatu, . (-). aditza. Insistir.. "Alatu xaot ez ekarteko: le he insistido que no lo traiga." (Izag Oñ). .. 3. alatu, . (d). aditza. Hozmindu...
1. alatu. (d). aditza. (Oñati.) Errieta egin.   Reprender. .
2. alatu. (-). aditza. Insistir.. "Alatu xaot ez ekarteko: le he insistido que no lo traiga." (Izag Oñ). .
3. alatu. (d). aditza. Hozmindu..
aláxe. (b). adberbioa. Halaxe.   Así. I bizimodua alaxe dalakuan egongo aiz..
albáilen. (c). adberbioa. Albait lehen, lehenbailehen.   Cuanto antes.. Esaixok anaiai albailen pasatzeko emendik, paketia daukala ta.. Albait-len, t eta guzti ahoskatzen du askok..
albako. (-). Ik. egunalbáko.
albándorratz, albándorratza. (c). izena. Koltxoiak, zakuak eta halakoak josteko jostorratz handia.   Aguja de coser colchones, sacos, etc.. Albandorratza lana senduakin josteko; ero idobaliakin be bai; artillezko galtzak konpontzeko be bai. Klem. .
albaraka. (-). Ik. albóraka.
albarda, albardía. (c). izena. Astoari banastak edo beste zerbait jarri aurretik bizkarrean ipintzen zaion almoada antzekoa.. Sin. asto-básta.
albárdau. (a). du aditza. Albardar.. Azelga kertenak albardauta gozuak jartzen die..
álbeni, álbenixa. (d). izena. Hari puxketa.   Hebra. Ekarridazu ari-albeni bat./ Prakamotz narras batzukin zebillen, albenixak darixola.. Ik. izpi, litx. Ik. izpi, lítx.