Adjektiboak

  • 2. argi, argíxa. (a). adjektiboa. Azkarra.   Inteligente, espabilado, -a. . Oso seme-alaba argixak dauzkazu..
  • 4. argi, argíxa. (a). adjektiboa. Claro, -a, tratándose sobre todo del color.. Jertse argi bat zaroian.. argi eta garbi, . (b). esapidea. Clarísimo.. Argi eta garbi esan notsan... argi egon, . (a). esapidea. Bistan egon, nabarmena izan.   Estar claro.. Argi dago gizurretan dabillena./ Argi zeuan ze nai zeban...
  • 5. argi, argíxa. (c). adjektiboa. Paraje ageri eta eguzki-begiez esaten da.   Dícese de los parajes soleados. . Elusuko Norde-auzua paraje argixa da izan, aldapatsua izatia eze./ Zuen etxia toki argixauan dago guria baiño..
  • 6. argi, argíxa. (d). adjektiboa. Janariari gatza, piperra, ozpina, alkohola edo beste edozein bizigarri asko botatzen bazaio prestatzeko orduan, argixa dagola esan ohi da gero.   Dícese de la comida que ha sido aderezada con mucha sal, pimienta, vinagre, alcohol, etc.. Mazedonia argi-argixa dago. Zer, Cointreau botillia jausi jatzu ala?/ Ensaladia argi samarra dago, baiña ez jan ezinddakua./ Ara, don Karlos; nik e gauza argixa jateko gogua eukitzen dot. (SM Ezten). .
  • áriñ, aríña. (a). adjektiboa. Pisu gutxikoa.   Ligero, -a.. Oillolumia baiño ariñaua da./ Pelota ariñekin obeto jokatzen dot.. Zenbait hitz konposatutako bigarren elementua.. Ant. ástun. Ik. erreariñ, egiñáriñ, kaskáriñ, burúariñ. ontza baiño ariñaua, . (d). (Oñati.) Oso arina.  "De menos peso que la lechuza." (Izag Oñ). .. oillolumia baiño ariñaua, . (c). esapidea. Oso arina. ..
  • arlóte, arlotía. (b). adjektiboa. Nagia, narrasa, ganora gutxikoa.   Vagabundo, -a, desarrapado, -a.. I beziñ persona arloteik etxuat sekula ikusi..
  • 1. arol, aróla. (d). adjektiboa. I. Ahula.   Fofo, -a, hinchado, -a, poroso, -a, de poca fuerza, densidad o consistencia.. I aiz personia arola.. Baita gaixotasunezko gizen faltsuez edo barrutik usteldutako arbolez ere. Gutxi erabilia. . Ik. ául.
  • 2. arol, aróla. (d). adjektiboa. Ahoberoa eta zoro samarra. Gutxi erabilia. .
  • arpégigógor, arpégigogórra. (b). adjektiboa. Caradura.. Erderatiko kalkoa dirudi. Narrusendo diote normalean zaharrek. .
  • 1. arráixo, arráixua. (b). adjektiboa. ARRÁIÑO. Demonioa.   Condenado, puñetero. (Aunque menos despectivo y más cariñoso).. Noiz etorriko ete dok gure mutiko arraixua./ Nun ete dabill txakur arraixo ori?.
  • 1. arránpalo, arránpalua. (d). adjektiboa. Demontrea, demonioa. . Baldekara esnia bota jostak. Txal arranpalua!. Gutxi entzuna..
  • 2. arránpalo, arránpalua. (d). adjektiboa. (Oñati.) "Que divulga los defectos que sorprende, difamador. Es más que agozabal." (Izag Oñ). .
  • arrapátzaille, arrapátzaillia. (c). adjektiboa. (Eibar.) "Acaparador, ambicioso.. Dana arrapau biarreko arrapatzaillia zanetik, biar baiño len ill zan.".
  • 1. arrástau, arrastáua. (c). adjektiboa. Gaixo itxura duten pertsonengatik esan ohi da, itxura eskasa hartuaz doazenengatik.   Dícese de las personas muy desmejoradas.. Joxe ikusi dot gaur eta ondo arrastaua dago gizajua..
  • arriólari, arriólarixa. (d). adjektiboa. (Eibar.) Beldurtia, atzera jo zalea.. Basarriko oillarra, aundixa eta arriolarixa. (Etxba Eib). .
  • arrítsu, arritsúa. (b). adjektiboa. Harri asko dagoen lekua.   Pedregoso, -a.. Riojako patata-lurra oso arritsua da. .
  • 1. arro, arrúa. (a). adjektiboa. Vanidoso, -a, orgulloso, -a.. Ezta persona txarra, arro samarra izatia eze. .
  • 2. arro, arrúa. (b). adjektiboa. Vaporoso, esponjoso.. Lur au oso arrua dago./ Soiñoko arro-arro batekin zoian.. Ik. tringo, arrótu.
  • arrókillo, arrókillua. (c). adjektiboa. Harro samarra.   Chulillo, -a.. Mutiko ori arrokillo samarra pentsatze jat.. Ik. árrosko.
  • arróputz, arropútza. (b). adjektiboa. Engreído, -a, vanidoso, -a, fanfarrón, -a.. Guerra ori tontua ezta izango, baiña arroputz galanta bai. .
  • árrosko, árroskua. (c). adjektiboa. Harroa.   Muy orgulloso, -a, fanfarrón, -a.. Zuzendari berria arrosko xamarra da.. Ik. arrókillo.
  • artanpero, artanperua. (-). adjektiboa. (Antzuola.) "Ardura barik bizi den pertsona lasaia.. Ori da gizona artanperua, egunik geixena jarritta pasatzen dau..
  • artantzu, artantzua. (-). adjektiboa. (Oñati.) Ganorabakoa, ezertarako balio ez duena. .
  • artétsu, artetsúa. (b). adjektiboa. Trebea, abila.   Hábil, mañoso, -a.. Tomas artetsua da sega-pikatzen.. Esku-lanetan, bereziki.. Sin. eskutsu, artista.