Skip to main content

Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

garráztu. (b). da aditza. Agriarse.. Bazkaixa garraztu jat eta botaka ein ddot./ Alkarren arteko relaziñuak garraztuta dare aspaldixan. .
-garren, -garrena. (a). GARRENGO. Hurrenkera atzizkia. Irugarren eguna. . Urte bigarrengo barrixa (umea), aura azten zanian beste bat barrixa, urrenguan beste bat barrixa./ En el año treintaiseis, gerriak urten eta bi illabete arrengo uste ot, diesiotxo de julio egunian urte zeban, eta nik uste ot bi illabete arrengo naparrak etorri ziala ona. (Lar Antz)./ Zuk naiz da ogetamar urte euki, zeure denporan, ogetabosgarren urtearrengo piñu aura, material aura, aprobetxau leike. (Lar Antz). . Pitxilipeta orixa, iru egungarrengo eurixa, . (-). esaera. (Oñati.) PITXILIPETA ORIXA, URTEBETEGARRENGO EURIXA. Tximeleta horia ikusten bada, euria laster. (Izag Oñ)...
Pitxilipeta orixa, iru egungarrengo eurixa. (-). esaera. (Oñati.) PITXILIPETA ORIXA, URTEBETEGARRENGO EURIXA. Tximeleta horia ikusten bada, euria laster. (Izag Oñ)..
2. gatz, gátza. (c). izena. Grazia, ganora.. Nere ustez euskerazko liburuetan gatzik gabeko umoria zebillelako eldu neutsan lanari. (SM Zirik) . ez gátz eta ez berákatz ez euki, . (b). esapidea. Ganora edo grazia gutxi izan.. Zuk eztaukazu ez gatz eta ez berakatz. ..
ganájatekuak eiñ. (b). aditza. Ganajatekoak kanpoan prestatu eta etxeratu..
galda-galtzairu, galda-galtzairua. (-). izena. (Eibar.) Acero fundido. .
1. galdostu. (-). aditza. GARBOSTU, GARDOSTU. Ur irakinetan eduki zerbait, zeharo irakin gabe; hegaztia, adibidez, errazago lumatzeko.. Garbostu da ziero irikitteke, irikiñ baiño len. Aragixak usaiña dauka, ta lelengo garbostu bat emungo jau. . Sin. erregaldóstu. garbostu baten premiñia izan, . (-). esapidea. GALDOSTU BATEN PREMIÑIA IZAN. Irakinaldi baten premia izan.. Sin. irakiñaldi bat falta..
garbostu baten premiñia izan. (-). esapidea. GALDOSTU BATEN PREMIÑIA IZAN. Irakinaldi baten premia izan.. Sin. irakiñaldi bat falta.
gáldu. (-). 1. galdu, . (-). aditza. Perder(se). Testuinguru zabalean erabilia. Hona hemen adibide batzuk:. Kotxeko giltzak galdu jat./ Orren amak gerra denporan galdu zeban burua (zoratu)./ Aurten ixa baba guztiak (alperrik) galdu die (hondatu)./ Gazte asko eranak eta erretiro txarrak galtzen dau (hondatu)./ Lapurreta asko einddakua zan itxuria, ta bein kontau jao konfiantzara anaiai; orduan galdu ei zan (bere burua saldu, salatu)./ Bedar txarra nekez galtzen da (desagertu, ezabatu)./ Errekaldeko andra gaztiak umia galdu ei dau (abortoa izan)./ Itxuria juiziuan abogau txarra tokau ero, ta alkar galdu zeben. (hondamendira eraman)./ Udan errez galtzen da esnia (mudatu). Ezizu orren kuidaorik izan, ori ezta galduko eta (ongi moldatu). . Ik. zurbilddu, mudau. galdu eraiñ, . (c). dio aditza. Galdu eragin, debekatu.   Impedir, prohibir.. Oittura ori galdu eraitten ezpadotsazue, gaixki biozue./ Orretxekin ezkontzia galdu erain nai dotsa, kosta aala kosta.. Ezezko esaldietan batzuetan "kendu" zentzua du. Beintzet Benidorren iñon kontura pasau zeban illebetia eztotsa iñok galdu eraingo. ... 2. galdu, galdúa. (c). adjektiboa. Desmejorado, -a.. Zuen ama gaixua pasau zebanetik oso galdua dago. .. 3. galdu, galdúa. (c). adjektiboa. Perdido, -a.. Elgetako ferixia oso galdua egon zan./ Orduko oitturak galduak dare. . Ik. ardigáldu..
1. galdu. (-). aditza. Perder(se). Testuinguru zabalean erabilia. Hona hemen adibide batzuk:. Kotxeko giltzak galdu jat./ Orren amak gerra denporan galdu zeban burua (zoratu)./ Aurten ixa baba guztiak (alperrik) galdu die (hondatu)./ Gazte asko eranak eta erretiro txarrak galtzen dau (hondatu)./ Lapurreta asko einddakua zan itxuria, ta bein kontau jao konfiantzara anaiai; orduan galdu ei zan (bere burua saldu, salatu)./ Bedar txarra nekez galtzen da (desagertu, ezabatu)./ Errekaldeko andra gaztiak umia galdu ei dau (abortoa izan)./ Itxuria juiziuan abogau txarra tokau ero, ta alkar galdu zeben. (hondamendira eraman)./ Udan errez galtzen da esnia (mudatu). Ezizu orren kuidaorik izan, ori ezta galduko eta (ongi moldatu). . Ik. zurbilddu, mudau. galdu eraiñ, . (c). dio aditza. Galdu eragin, debekatu.   Impedir, prohibir.. Oittura ori galdu eraitten ezpadotsazue, gaixki biozue./ Orretxekin ezkontzia galdu erain nai dotsa, kosta aala kosta.. Ezezko esaldietan batzuetan "kendu" zentzua du. Beintzet Benidorren iñon kontura pasau zeban illebetia eztotsa iñok galdu eraingo. ..
galdu eraiñ. (c). dio aditza. Galdu eragin, debekatu.   Impedir, prohibir.. Oittura ori galdu eraitten ezpadotsazue, gaixki biozue./ Orretxekin ezkontzia galdu erain nai dotsa, kosta aala kosta.. Ezezko esaldietan batzuetan "kendu" zentzua du. Beintzet Benidorren iñon kontura pasau zeban illebetia eztotsa iñok galdu eraingo. .
2. galdu, galdúa. (c). adjektiboa. Desmejorado, -a.. Zuen ama gaixua pasau zebanetik oso galdua dago. .
3. galdu, galdúa. (c). adjektiboa. Perdido, -a.. Elgetako ferixia oso galdua egon zan./ Orduko oitturak galduak dare. . Ik. ardigáldu.
galduerdi, galduerdixa. (-). izena. "Galera.. Ola iñezkeo eztaukuzu galduerdirik." (Lar Antz) .
galdumin, galdumiña. (-). izena. "Zerbait/norbait galtzearen pena.. Partidua galdu zeben eta galdumiña earra zeukan." (Lar Antz) .
galdóstu. (d). GARBOSTU, GARDOSTU. 1. galdostu, . (-). aditza. GARBOSTU, GARDOSTU. Ur irakinetan eduki zerbait, zeharo irakin gabe; hegaztia, adibidez, errazago lumatzeko.. Garbostu da ziero irikitteke, irikiñ baiño len. Aragixak usaiña dauka, ta lelengo garbostu bat emungo jau. . Sin. erregaldóstu. garbostu baten premiñia izan, . (-). esapidea. GALDOSTU BATEN PREMIÑIA IZAN. Irakinaldi baten premia izan.. Sin. irakiñaldi bat falta... 2. galdostu, . (-). aditza. (Antzuola.) GARBOSTU, GARDOSTU. "Pertsona bat berotu.. Eun guztian kanpuan lanian ibilli ta beeko suan aurrian garbostu bat artu giñuan." (Lar Antz). ..
2. galdatu. (-). aditza. (Eibar.) "Fundir.   Metalak urtu." (SB Eibetno). .
1. galdiau. (-). aditza. Galdatu. Burdina edo altzairuzko piezak elkarri itsatsi sutan goritu ondoren.   Caldear.. Kaldeau, bi pieza berotu, ta ipini, tta da! da! jo ta pegau. Eus./ Pletiñak batu, erdixan takue sartu, suteixan galdiau, pegau. Bix./Kaldiau esate xakok pegau eiñ biozunian, bi pieza bata bestian pegau, soldiaittia mouan. Bixak pegaitteko saldia etara biadau, bestela ezta pegaitten.Jen./ Galdau esaten da juntau, pegau. Inaz..
galdakao lanperna, galdakao lanpernia. (-). izena. (Eibar.) Amanita rubescens. Amanita rojiza. (SB Eibetno)..
gáldara, gáldaria. (b). izena. Caldero.. Galdara aundi baten egosten zan artua ta esnia. . GALDARA MAILLAZTUA esaten omen zitzaien aspaldi Angiozarren forma bereziko laino batzuei.. Ik. kóbrezko gáldara, burdíngáldara.
gáldaratxo, gáldaratxua. (d). izena. Galdara txikia, esnea egosteko eta erabiltzen zena.. Esnia egostekua ta; galdaratxúa. Iru bat litro ero. Don.. Adibidean azentua azken aurrekoan. .
galdari, galdarixa. (-). izena. (Eibar.) "Fundidor.. Galdaketan diharduan bihargiña." (SB Eibetno). . Sin. urtzaille.
gari-azao. (-). Ik. ázao.
galderon. (-). Ik. kaldéroi.