Azkeneko ekarpenak

Honako hauek dituzu bisitariek erantsitako berba berriak, onespen zerrendan daudenak.

lizpapel, lizpapela. (-). izena. (Eibar.) LEZPAPEL, LEXAPAPEL (EIB.). Papel de lija. .
lizixa be eran. (-). esapidea. "Edozer edan.. Orrek lizixa be erango luke." (Lar Antz).. Ik. solímau.
lizi, lizíxa. (d). izena. LÍXI. Tiñatik irteten zen lixiba hondarra, ur-zikina, lixa-potzura zihoana.   El agua sucia de la colada que salía de la tina e iba a parar al lixa-potzu.. Lizixa izete zuan ura, urzikiña, tiñatik urtetze zebana. Klem. . Ik. líxiba. lizixa be eran, . (-). esapidea. "Edozer edan.. Orrek lizixa be erango luke." (Lar Antz).. Ik. solímau..
lizár-mákilla, lizár-mákillia. (c). izena. Lizar adarrezko makila, antzina oso erabilia burrukarako.   Palo o bastón de rama de fresno, muy usado antiguamente en las peleas.. Antxiñako euskaldunak lizar-makillekin eitte ei zeben gerria. .
1. lizar, lizárra. (a). izena. botanika Fraxinus excelsior. Fresno.. Leku hezeetan, errekondoetan batik bat, egon ohi da. Fruitu berde, luze, zapalak izaten ditu pilan zintzilik. Jendeak uste duenez, lizarrak fruitu asko duen urtea emankorra izaten da. . Ik. basalizar.
lízar. (-). 1. lizar, lizárra. (a). izena. botanika Fraxinus excelsior. Fresno.. Leku hezeetan, errekondoetan batik bat, egon ohi da. Fruitu berde, luze, zapalak izaten ditu pilan zintzilik. Jendeak uste duenez, lizarrak fruitu asko duen urtea emankorra izaten da. . Ik. basalizar.. 2. -lizar, -lizarra. (d). izena. Zuhaitz luzea, arbolaren izenari lotuta: pago-lizar, gaztaiña-lizar, piñu-lizar.... Gerrixan ebai eta gero adarrak etaratzeittuanian, aura dok pago-motza, eta bestela luzia lagatzen danian, pago-lizarra ero pago-luzia. Klem...
líxtu. (c). da aditza. LITXÁTU. Litxez bete oihal edo jantzi bat.   Llenarse de pelusa o hilachas; deshilacharse un tejido o vestido.. Azkenengo erosittako bakeruak ziero lixtu jat./ Barrenak pe danak lixtuta jauzkat. Don.. Ik. álbeni, izpittu, txirbiztu, lítx.
lixontzi. (-). Ik. lixíbontzi.
lixíbontzi, lixíbontzixa. (d). izena. LIXONTZI. Lixiba egosteko egurrezko barrika.. Lixibontzi eta lixontz entzunak egiten dira, baina gure galdeketetan tiña eta erropa-barrika azaldu dira bakarrik.. Ik. tíña.
2. lixibera, lixiberia. (-). izena. (Eibar.) Lavandera.   Lixiba egitera dedikatzen zen andrea.. Besterik ezian, lixibera eitten eban. (Etxba Eib).. Sin. lixíbagille.
3. lizun, lizúna. (c). Troka-zuloa.   Boquerón.. "Lizuna: nombre propio del boquerón de Gesaltza, por donde se mete el río Aranzazu. Gesaltzaako lizúna, lizúnian: en el boquerón de..." (Izag Oñ) .
lizúndu. (c). da aditza. Enmohecerse.. Basarriko ogixa ona da, baiña ein-barrixan. Bein baiño geixaotan janda gare lizundutakua./ Umeldu ero lizundu (belarra). Umeldu ezkero ba urrengo lizuna. Umelak lizuna dakar ondorik. “Bedar umela ekarri dou. Au lizundukok”. Don..
llána, llánia. (d). izena. Plana de albañil.. Sin. plána.
lua galdu eraiñ. (-). esapidea. Lo egiten ez utzi.. Zapo-kantuak lua galdu erain dost..
3. ló eráiñ. (b). dio aditza. Hacer dormir.. Ezin dotsat umiai lo eraiñ. . lua galdu eraiñ, . (-). esapidea. Lo egiten ez utzi.. Zapo-kantuak lua galdu erain dost...
ondo lo eiñ. (a). interjekzioa. Lotara doanari esateko formula.. Erantzuna: Igualmente. .
ló ártu. (a). LÚAK ARTU. Dormirse.. Klasian ixa lo artu dot. Autuan nendorrela ixa luak artu nau./ Ezin luak artuta egon naiz goizalderarte. . Orain gutxi erabilia; LO ARTU esan ohi da gehiago. LOKÁRTU ere entzun daiteke. Telebisiñuan aurrian jarri tta lokartu ein nitzan..
erdi lo. (a). adberbioa. Medio dormido.. Erdi lo dago eta laga bakian. .
lo aundi, lo aundixa. (-). izena. (haur hizkera.) Lo luzea.. Ala!, oiñ eizu lo aundi-aundixa. .
1. lo, lúa. (b). izena. El sueño, el acto de dormir.. Orrek lua oso ariña dauka./ Lelengo lua ei da sakonena. . LOTAN, LOTATIK, LOTARA, LOTAKO, LOTARAKO... Lotan dago./ Lotatik dator./ Lotara noia./ Lotako galtzak die onek./ Oinddio ezta lotarako —edo lotako— ordua.. ondo lo eiñ, . (a). interjekzioa. Lotara doanari esateko formula.. Erantzuna: Igualmente. .. ló ártu, . (a). LÚAK ARTU. Dormirse.. Klasian ixa lo artu dot. Autuan nendorrela ixa luak artu nau./ Ezin luak artuta egon naiz goizalderarte. . Orain gutxi erabilia; LO ARTU esan ohi da gehiago. LOKÁRTU ere entzun daiteke. Telebisiñuan aurrian jarri tta lokartu ein nitzan... erdi lo, . (a). adberbioa. Medio dormido.. Erdi lo dago eta laga bakian. .. lo aundi, lo aundixa. (-). izena. (haur hizkera.) Lo luzea.. Ala!, oiñ eizu lo aundi-aundixa. ..
lo. (-). 1. lo, lúa. (b). izena. El sueño, el acto de dormir.. Orrek lua oso ariña dauka./ Lelengo lua ei da sakonena. . LOTAN, LOTATIK, LOTARA, LOTAKO, LOTARAKO... Lotan dago./ Lotatik dator./ Lotara noia./ Lotako galtzak die onek./ Oinddio ezta lotarako —edo lotako— ordua.. . ondo lo eiñ, . (a). interjekzioa. Lotara doanari esateko formula.. Erantzuna: Igualmente. .. . ló ártu, . (a). LÚAK ARTU. Dormirse.. Klasian ixa lo artu dot. Autuan nendorrela ixa luak artu nau./ Ezin luak artuta egon naiz goizalderarte. . Orain gutxi erabilia; LO ARTU esan ohi da gehiago. LOKÁRTU ere entzun daiteke. Telebisiñuan aurrian jarri tta lokartu ein nitzan... . erdi lo, . (a). adberbioa. Medio dormido.. Erdi lo dago eta laga bakian. .. . lo aundi, lo aundixa. (-). izena. (haur hizkera.) Lo luzea.. Ala!, oiñ eizu lo aundi-aundixa. ... 2. ló eiñ, . (a). du aditza. Dormir.. Bart eztot lorik eiñ./ Eizu lo polittorrek.. banástapian lo eiñ, . (c). esapidea. Hurrengo egunean norbaiten urtebetetzea denean, zera esan ohi zaio:. Zer, gaur banastapian lo ein biakozu.. Ez dugu jakin ahal izan zergatik. Agian oilolokak banastapean sartu ohi direlako lokatzeko?. Ik. lokátoki... 3. ló eráiñ, . (b). dio aditza. Hacer dormir.. Ezin dotsat umiai lo eraiñ. . . lua galdu eraiñ, . (-). esapidea. Lo egiten ez utzi.. Zapo-kantuak lua galdu erain dost....
lo-asarre, lo-asarrie. (-). izena. (Aramaio.) "Esnatu ondorengo haserrea.. Lo-asarriaz dau umie da onek eztauko gauz onik." (Orm Aram). . Sin. lo-kónkor.
llaníau. (d). du aditza. Pasar la plana en una pared.. Ik. rasíau.
llánta. (-). 1. llánta, llántia. (a). izena. Llanta... 2. llánta, llántia. (d). izena. Uhala, burtuhala.. Llantiak bixok egurra paño pittin bat gutxiau, burdiñiak bixok egurra paño gutxiau berotu. Eli. . Sin. uel..