Skip to main content
. urkaméndi , urkamendíxa . (d).
Laburpena
urkaméndi, urkamendíxa. (d). izena. URKAMEN (OÑ.). Urkaketa.   Ahorcamiento. Hau dio Hilarik Angiolilloren "urkamendixa" kontatzerakoan:. Gaur e, baakizu gaur ero biar ze funziño ero ze ikusmira daon Bergaan? . "Urkámena merezi: merecer la horca." (Izag Oñ).
Ezaguera
Ia galdua
Forma mugatua
urkamendíxa
. úrren , úrrena . (c).
Laburpena
úrren, úrrena. (c). adjektiboa. Hurbilena.   El más cercano.. Aralarrarera joaten ga eskiatzera urrena dalako./ Uberan daukau tabernaik urrena.. Konposizioan batik bat: auzo(ik) urren, etxe(ik) urren, senide(ik) urren... Ari danak il jakoz da Donostiako lengusuak izangoittu senide urrenak./ Auzoik urrenai tokatze jako abadiai abixatzia.. Ant. úrriñen.
Ezaguera
Adineko hiztun onentzat ezaguna
Forma mugatua
úrrena
. subárto , subartúa . (b).
Laburpena
subárto, subartúa. (b). izena. botanika arum italicum. Aro, jaro.. Kalaren antzeko lora eta hostoak ditu, eta fruitua, berriz, artaburu ale-gorri pozoitsua, sugeen janaritzat eduki izan dena. Bronkiotarako, barrua garbitzeko eta baita ozpelak sendatzeko ere erabili izan da hostoa. Sin. suba bedar.. Sin. subartabúru, erre bédar.
Ezaguera
Nahiko ezaguna
Forma mugatua
subartúa
Izen zientifikoa
arum italicum
Argazkiak
subartua
. ri-ra .
Laburpena
ri-ra. (-). onomatopeia. RIS-RAS. "Igurtzixa.. Hartu espartzua, eta ris-ras!, garbittu arte." (SB Eibetno) .
Ezaguera
Daturik ez
. pítxar , pitxárra . (b).
Laburpena
pítxar, pitxárra. (b). izena. Jarra.. Pitxarra apurtu jat.. Itturri bidian dabillen pitxarra apurtzen da, . (-). esaera. "Dabilenari gertatzen zaio. Ezertan parte hartzen ez duenak edo ezer egiten ez duenak ez du arazorik izango edo sekula ez du hutsik egingo." (Lar Antz). .. pitxárra astátik euki. (c). esapidea. Tener la sartén por el mango.. Presidentiak nai dabena eitten dau, berak dauka astatik pitxarra ta. ..
Ezaguera
Nahiko ezaguna
Forma mugatua
pitxárra
Argazkiak
pitxarra
. oríxka , orixkía . (b).
Laburpena
oríxka, orixkía. (b). adjektiboa. ORÍKA, ORIKARA, ORISTA. Amarillento, tirando a amarillo.. Mondrauen etxakixat pa ori-orixai esaten jauen ala orikiai esaten jauen be larua. Klem.. Ik. laruka, láru.
Ezaguera
Nahiko ezaguna
Oharrak
Ik.<b> laru, laruka.</b>
Forma mugatua
orixkía
1. nabartu .
Laburpena
1. nabartu. (-). aditza. "Ile zuriak ateratzen direlako ilea kolore askotarikoa izan.(Lar Antz). . Aspaldian majo nabartu jako illia." (Lar Antz)..
Ezaguera
Daturik ez
Hurrenkera
1