urkaméndi, urkamendíxa. (d). izena. URKAMEN (OÑ.). Urkaketa. Ahorcamiento. Hau dio Hilarik Angiolilloren "urkamendixa" kontatzerakoan:. Gaur e, baakizu gaur ero biar ze funziño ero ze ikusmira daon Bergaan? . "Urkámena merezi: merecer la horca." (Izag Oñ).
úrren, úrrena. (c). adjektiboa. Hurbilena. El más cercano.. Aralarrarera joaten ga eskiatzera urrena dalako./ Uberan daukau tabernaik urrena.. Konposizioan batik bat: auzo(ik) urren, etxe(ik) urren, senide(ik) urren... Ari danak il jakoz da Donostiako lengusuak izangoittu senide urrenak./ Auzoik urrenai tokatze jako abadiai abixatzia.. Ant. úrriñen.
subárto, subartúa. (b). izena. botanika arum italicum. Aro, jaro.. Kalaren antzeko lora eta hostoak ditu, eta fruitua, berriz, artaburu ale-gorri pozoitsua, sugeen janaritzat eduki izan dena. Bronkiotarako, barrua garbitzeko eta baita ozpelak sendatzeko ere erabili izan da hostoa. Sin. suba bedar.. Sin. subartabúru, erre bédar.
pítxar, pitxárra. (b). izena. Jarra.. Pitxarra apurtu jat.. Itturri bidian dabillen pitxarra apurtzen da, . (-). esaera. "Dabilenari gertatzen zaio. Ezertan parte hartzen ez duenak edo ezer egiten ez duenak ez du arazorik izango edo sekula ez du hutsik egingo." (Lar Antz).
..pitxárra astátik euki. (c). esapidea. Tener la sartén por el mango.. Presidentiak nai dabena eitten dau, berak dauka astatik pitxarra ta. ..
oríxka, orixkía. (b). adjektiboa. ORÍKA, ORIKARA, ORISTA. Amarillento, tirando a amarillo.. Mondrauen etxakixat pa ori-orixai esaten jauen ala orikiai esaten jauen be larua. Klem.. Ik. laruka, láru.